TS Đông Anh : Nữ Sĩ Trùng Quang qua đời.
Xin kính báo quý thi văn hữu và thân hữu tin buồn trong làng văn học Việt Nam hải ngoại.
Tinh ra chưa đầy một năm mà các vị trưởng lão đẵ quy tiên: Thi sĩ Hà Thượng Nhân, Giáo sư Sơn Điền Nguyễn Viết Khánh nay đến Nữ Sĩ Trùng Quang. Thật là một mất mát lớn cho nền văn học Việt Nam tại hải ngoại.
Kính chúc quý vị An Khang
Đông Anh
THI LÃO VỀ TRỜI
Kính viếng Thi Lão TRÙNG QUANG
Tạ thế ngày 6-9-2012 tại Thành Phố SAN JOSE,
Tiểu Bang CALIFORNIA, HOA KỲ
Thi Lão TRÙNG QUANG đã mất rồi,
Tâm tư sầu thảm ới trời ơi !!!
QUỲNH DAO thuở ấy, NAM vang dội,
PHỤ NỮ ngày nay, BẮC sáng ngời.
Để lại nghìn sau, còn mãi ngẫm,
Lưu truyền muôn trước, vẫn hằng soi.
Anh thư rạng rỡ gương Trung Nghĩa
Lừng lẫy năm Châu đến vạn đời.
SAN JOSE ngày 9-9-2012
TRƯỜNG GIANG
Bài Họa
Khóc Thi Sĩ Trùng Quang
Tầng mây ngũ sắc bỗng tan rồi
Sầu thảm văn chương, chữ nghĩa ơi!
Thi bút QUỲNH DAO làn sóng dội
Đài Thơ PHƯƠNG CHÍNH tiếng ca ngời
Búp bê VĂN HÓA nghìn thu đẹp
Khí phách ANH THƯ vạn kiếp soi
Bắc Đẩu trời cao sao vội tắt
Để cho thương nhớ đến muôn đời
Đông Anh
9/9/12
Vĩnh Biệt Nữ Sĩ Trùng Quang
Nữ sĩ Trùng Quang sinh tại Hà Nội năm 1912, đã từng hoạt động với các hội đoàn văn hoá Bắc Trung Nam Việt và cũng là Hội Trưởng Hội Phụ Nữ đầu tiên tại Việt Nam – Phụ Nữ Tương Tế – chuyên lo về công tác xã hội từ 1949 đến 1954. Nữ sĩ nguyên là Hiệu trưởng trường Việt Nữ tại Hà Nội và trường Phương Chính tại Saigon, giảng dạy Việt Ngữ, Sinh Ngữ, Nữ công… Tuy ưa thích văn chương nhưng vẫn chuyên tâm lo về công tác xã hội. Nữ sĩ đã từng sáng tác văn thơ, từng làm ký giả, viết thi thoại kịch. Tất cả các kịch bản đã được trình diễn tại Hà Nội và Sài Gòn. Nữ sĩ cũng đã phụ trách một chương trình trong đài truyền thanh nói về Vấn Đề Phụ Nữ, đồng thời giữ một tiết mục trong chương trình truyền hình chuyên bình diễn về thơ của nữ phái có tên là Đài Thơ Phương Chính. Năm 1956 Nữ sĩ đã sang Nhật Bản, chú trọng quan sát về sự sinh hoạt của phụ nữ Nhật.
Khi về nước mở xưởng làm tiểu công nghệ, đó là xưởng nghề đầu tiên chế tạo nhân hình Việt Nam mang tên Búp Bê Văn Hoá, và mở trường Nữ công với chủ chương là phụ nữ Việt Nam cầu tiến bộ trong chiều hướng Văn Minh Trong Thuần Túy.
Ngày 5 tháng 6 năm 2007 kỷ niệm 15 năm thành lập Thi Đàn Lạc Việt, thi sĩ Trùng Quang vì lý do sức khỏe không tham dự đươc nên Bà có viết bài thơ nhan đề Vui Thơ để mừng Đông Anh và Thi Đàn Lạc Việt và đồng ý để ghi vào Tuyển Tập Lạc Việt 2007.
Nữ sĩ Trùng Quang về trời lúc 9 giờ tối ngày 6 tháng 9 năm 2012 nhằm ngày 21 tháng 7 năm Nhâm Thìn. Hưởng đại thọ 101 tuổi
Ðông Anh xin chúc Quí Vi An Vui Hanh Phúc
TRÙNG QUANG
Nữ sĩ Trùng Quang sinh tại Hà Nội năm 1912, đã từng hoạt động với các hội đoàn văn hoá Bắc Trung Nam Việt và cũng là Hội Trưởng Hội Phụ Nữ đầu tiên tại Việt Nam – Phụ Nữ Tương Tế – chuyên lo về công tác xã hội từ 1949 đến 1954. Nữ sĩ nguyên là Hiệu trưởng trường Việt Nữ tại Hà Nội và trường Phương Chính tại Saigon, giảng dạy Việt Ngữ, Sinh Ngữ, Nữ công… Tuy ưa thích văn chương nhưng vẫn chuyên tâm lo về công tác xã hội. Nữ sĩ đã từng sáng tác văn thơ, từng làm ký giả, viết thi thoại kịch. Tất cả các kịch bản đã được trình diễn tại Hà Nội và Sài Gòn. Nữ sĩ cũng đã phụ trách một chương trình trong đài truyền thanh nói về Vấn Đề Phụ Nữ, đồng thời giữ một tiết mục trong chương trình truyền hình chuyên bình diễn về thơ của nữ phái có tên là Đài Thơ Phương Chính. Năm 1956 Nữ sĩ đã sang Nhật Bản, chú trọng quan sát về sự sinh hoạt của phụ nữ Nhật.
Khi về nước mở xưởng làm tiểu công nghệ, đó là xưởng nghề đầu tiên chế tạo nhân hình Việt Nam mang tên Búp Bê Văn Hoá, và mở trường Nữ công với chủ chương là phụ nữ Việt Nam cầu tiến bộ trong chiều hướng Văn Minh Trong Thuần Túy. Hiện Nữ sĩ định cư tại San Jose, California.
Ngày 5 tháng 6 năm 2007 kỷ niệm 15 năm thành lập Thi Đàn Lạc Việt, thi sĩ Trùng Quang vì lý do sức khỏe không tham dự đươc nên Bà có viết bài thơ nhan đề Vui Thơ để mừng Đông Anh va Thi Đàn Lạc Việt và đồng ý để ghi vào Tuyển Tập Lạc Việt 2007. Chúng tôi xin in cùng với bài họa của nhà thơ Đông Anh Thi Đàn Trường TDLV.
Kính chị Cao Ánh Nguyệt
Cụ bà Trung Quang đã ra đi. Chắc chị rõ rồi. Nay xin gửi chị các tài liệu về nữ sĩ Trùng Quang để tùy nghi.
Xin Anh Hải soạn lại và đưa lên báo theo ý anh (xin đưa thêm ảnh vào).
Anh chinh Nguyên đưa lên trang net của VTLV. Bài khoác nữ sĩ Trùng Quang sẽ gửi đến quý vị sau
Văn Học Miền Bắc Cali mất đi một cây bút cương trực và những vần thơ kim cổ làm sáng nền văn học nước ta.
Kính chúc anh chị An Bình và báo nhà PNCL ngày càng phát đạt.
Báo Mõ trường tồn
Thân ái/ĐA
Ðông Anh xin chúc Quí Vi An Vui Hanh Phúc
VUI THƠ
Mừng Thi Sĩ Đông Anh
Lạc Việt hôm nay đã phục hồi
Nghe tin hồi phục bạn bè vui
Sáu mươi thi sĩ than thân lão
Sáu bảy giờ đây trẻ lại rồi
Sáu mươi xưa ước lên tiên ở (1)
Bao chuyện trần gian bỏ mặc đời
Nhưng… bảy năm qua tư tưởng khác
Hội thơ nhóm bạn để làm vui (2)
Vui thêm trẻ lại mừng thi sĩ
Hoa Giáp Đông Anh đã cũ rồi
Mái tóc còn xanh chưa đủ bạc
Vần thơ thêm đẹp, ý thêm tươi
Bỏ ý lên tiên tâm não mới
Thức thời âu cũng gọi là tiên
Tình xưa xin góp làng văn học
Mực lại tươi dòng. Thơ đậm duyên
Trùng Quang
6-2007
(1) Hoa Giáp Đông Anh năm 2000
(2) Ra mắt Tuyển Thơ Lạc Việt 2007
THƠ DUYÊN
Đáp tạ bài Vui Thơ của Nữ Sĩ Trùng Quang
Nhận thơ thi sĩ dạ bồi hồi
Biết tả làm sao hết nỗi vui
Lời dạy xin nghe hàng trưởng lão
Văn chương Lạc Việt sẵn sàng rồi
Anh em gom lại chung nhau ở
Nghiên bút thơ văn góp với đời
Sau trước một lòng không đổi khác
Vui nguồn thanh bạch trọn niềm vui
Non sông vạn cổ bao danh sĩ
Bồi đắp quê hương thịnh vượng rồi
Theo gót tiền nhân mài kiếm bạc
Chiều vàng rạng rỡ nước non tươi
Hôm nay Lạc Việt, con đường mới
Tìm chữ gieo vần nối giáng tiên
Tạm mượn lời quê theo sở học
Gửi về Thi Lão chút thơ duyên
Đông Anh
6-2007
MỪNG SINH NHẬT NỮ SĨ TRÙNG QUANG
DƯ THỊ DIỄM BUỒN
Kính mừng sinh nhật nữ sĩ Trùng Quang
Trải trăm niên kỷ thuở tuổi ngọc vàng
Văn thơ phú lục toát lòng trung, hậu
Tài nhân mỹ đức phước lộc an khang…
Danh cụ tỏ rạng như ánh bình minh
Đồngđiệu quý thương tài, đức, nghĩa, tình…
Vẫn“Văn kỳ thanh, kỳ hình bất kiến”
Mừng cụ trăm tuổi sức khỏe an bình…
DƯTHỊ DIỄM BUỒN
Vài Nét Về Nữ Sĩ Trùng Quang
Bà Trùng Quang sinh ngày 1 tháng 1 năm 1912, tại làng Hạ Vĩnh, huyện Thanh Hà, tỉnh Hải Dương, thuộc Lê tộc, dòng họ từng góp nhiều công sức cho các lãnh vực y khoa, văn học của đất nước ở cả hai miền Bắc và Nam Việt Nam.
Là tiểu thư thứ sáu của một đại thần triều Nguyễn trấn nhậm tại miền Bắc, ăn học và lớn lên ở Hà Nội, ngay từ thời đầu thế kỷ trước, bà đã là nhà hoạt động nữquyền tiên phong. Đời hoạt động của bà trải dài hơn 8 thập niên, nối tiếp hai thế kỷ, ở cả trong nước và hải ngoại.
Từ những năm 1930′, khi phụ nữ Việt Nam còn bị nhốt kín sau cánh cửa gia đình, bà là người đầu tiên phát động phong trào nữ sinh Hà Nội đi xe đạp, chủ độngđoàn ngũ hoá phụ nữ, tham gia các hoạt động văn hoá xã hội.
Đầu thập niên 1940, thế chiến thứ hai, quân Nhật tràn vào Việt Nam, không chếthực dân Pháp, gây nạn đói năm Ất Dậu làm chết hơn một triệu dân, bà dự phần thành lập và điều hành phong trào thanh niên khất thực cứu đói. Sau khi Việt Minh cướp chính quyền, người bạn đời của bà -một nhà hoạt động cách mạng ở phía quốc gia- bị cộng sản giết hại. Goá bụa trước tuổi ba mươi, từ đây, bà là người phụ nữ một mình trọn đời và một mình phấn đấu.
Thập niên 1950′, trong 4 năm đầu tại Hà Nội, bà là hiệu trưởng trường Việt Nư,chuyên dạy nữ công gia chánh và sinh ngữ. Năm 1951, bà thành lập Hội Phụ NữTương Tế, hội đoàn phụ nữ đầu tiên tại Việt Nam. Chiến tranh Việt Pháp lan rộng, bà tận lực tổ chức trợ giúp đồng bào hồi cư về thành phố. Chính do nỗ lực này, khi đến thăm Hà Nội vào năm 1951, Phó Tổng Thống Hoa Kỳ Richard Nixon đã trực tiếp gặp bà tham khảo ý kiến để trợ giúp dân chúng rời bỏ vùng cộng sản. Năm 1953, có cô học trò tại trường Việt Nữ được chọn diễn trong kịch thơ do bà viết và đạo diễn trên sân khấu Nhà Hát Lớn Hà Nội. Cô học trò của bà sau này chính là nữ diễn viên điện ảnh Kiều Chinh.
Sau khi đất nước qua phân năm 1954, ngay trong những ngày đầu của Đệ Nhất Cộng Hoà tại miền Nam, Tổng Thống Ngô Đình Diệm đã yêu cầu bà ra giúp dân giúp nước. Bà xin kiếu, nói chỉ mong có cơ hội xuất ngoại thâu thập kinh nghiệm thực tế từnước ngoài mang về giúp bà con làm ăn. Được Tổng Thống Diệm đồng ý, bà một mình lên đường sang Nhật Bản, theo học tại Đại Học Quốc Tế ở Tokyo.
Thập niên 1960′, sau khi về nước, với kỹ thuật thâu thập từ Nhật và Pháp, bà khai sinh ngành nghề làm búp bê Việt Nam, mở trường Phương Chính chuyên về sinh ngữ, nữ công, dạy nghề hướng nghiệp thích hợp cho phụ nữ. Tại Saigon, nhiều chủtiệm uốn tóc, trang điểm, mỹ nghệ… xuất thân là học viên của bà. Đồng thời, bà tham gia thi đàn Quỳnh Dao, khởi xướng nhiều sinh hoạt văn chương được các bậc thức giả hưởng ứng. Do những nỗ lực trên, bà đã lần lượt được chính phủ trao tặng Huân Chương Văn Hóa Giáo Dục, Kinh Tế bội Tinh và Lao Động Bội Tinh.
Thập niên 1970′, bà sáng tác và ấn hành một số thi tập, trong số này có kịch thơ "Mỵ Châu-Trọng Thuỷ", được trình diễn trên đài truyền hình quốc gia và tại trụ sở Hội Việt Mỹ. Trường Phương Chính tiếp tục phát triển. Cơ sởnhà trường trên đường Nguyễn Đình Chiểu, Saigon, được bà tự tay hoạch định xây cất thành một cao ốc, bề thế không kém những cơ sở kế cận nổi tiếng như Saigon Ấn Quán, trường anh ngữ Nguyễn Ngọc Linh…
Tháng Tư 1975, cộng sản chiếm miền Nam, trường Phương Chính bị đóng cửa, kiểm kê. Bốn năm sau, 1979, bà cùng người thân vượt biển, tới được nước Pháp.
Năm 1980, bà rời Pháp sang Hoa Kỳ định cư. Ngay những ngày đầu đến Washington D.C. bà cầm bút trở lại, các bài viết ký tên bà Trùng Quang lần lượt xuất hiện trên báo Văn Nghệ Tiền Phong. Gia đình di chuyển về vùng Bắc California, bà liên lạc lại với các bạn văn định cư trong vùng, khôi phục các sinh hoạt văn chương nghệ thuật. Dù tuổi đã 80, bà vẫn tự mình trở lại đại học. Hình ảnh một cụ bà sinh viên trường Evergreen, San Jose, hàng ngày đi học bằng xe bus là chuyện thường được nhắc đến như tấm gương học hỏi cho lớp trẻ gốc Việt tại San Jose trong những năm 90′.
Sang thế kỷ 21, năm 2001, bà viết bài tham dự giải Việt Báo Viết Về Nước Mỹ. "Đây là việc phải làm, để giúp con cháu chúng ta sau này biết gốc rễ của họ.Vì vậy, dù đã 90 tuổi, tôi vẫn viết bài này để cổ võ mọi người cùng viết về nước Mỹ." Bài "Tôi Đi Tìm Tự Do, Dân Chủ", ký bút danh Lê Tâm. Sau khi bài viết vào chung kết, mới biết tác giả chính là Bà Trùng Quang. Họp mặt Việt Báo Viết Về Nước Mỹ 2002 đã trân trọng vinh danh tác giả. Các quan chức dân cử địa phương khi trực tiếp vinh danh bà đã ngạc nhiên thấy cụ bà gốc Việt 91 tuổi ứng đối đĩnh đạc bằng tiếng Anh. Từ đây, mỗi năm bà đều có bài viết mới cho báo xuân Việt Báo.
Năm 93 tuổi, 2004, bà Trùng Quang tổ chức việc biên tập, phiên dịch Anh Pháp ngữvà ấn hành sách "Bình Ng&oci
rc; Đại Cáo" của Nguyễn Trãi. Năm 95 tuổi, 2006, bà chủ biên và xuất bản tuyển tập "Bóng Cờ Nương Tử", gồm các truyện ngắn của 11 nữ tác giả.
Tại San Jose, các hội đoàn văn hoá đã tổ chức vinh danh bà Trùng Quang. Các vịthị trưởng San Francisco, Milpitas tặng bà bảng vinh danh của Hội Đồng Thành Phố.Trên bục sân khấu, bà mặc áo lụa vàng, tóc bạc bới cao, hiền hoà nhận lời chúc mừng của nhiều thế hệ văn chương.
Vào đời từ tuổi đôi mươi, suốt 80 năm vận nhà vận nước đầy giông bão, bà một mình vững tâm bền chí, lấy cái đẹp và lẽ phải soi đường để góp phần phụng sự xã hội. Tấm lòng, ý chí và sức sống của bà là tấm gương chung cho con cháu.
Những vần thơ xướng họa 50 năm về trước của Thi Đàn Quỳnh Dao
Ghi Chú: Bài thơ xướng của nữ sĩ Trùng Quang năm 1964 đã có 20 bài của thi đoàn Quỳnh Dao đáp họa và 30 bài của các thi khách –
Xin trích một phần sau đây:
Bài Xướng : CUỐI THU SANG ÐÔNG
Trái quít hương pha lúa thoát đòng
Ngàn sương mờ trắng chớm tin Ðông
Cành không đón nắng trên đồi, núi
Lúa mới đưa hương dưới ruộng đồng
Băng nẻo trời Nam tung cánh nhạn
Cản đường gió Bắc vững thân tùng
Mưa rơi đất mát cây thêm nhựa
Ðợi ánh xuân sang nở nụ hồng
Trùng Quang 1964
Bài họa :
Nữ sĩ gieo thơ hạ vận đòng
Làng thơ ắt phải họa theo đông
Kết duyên văn tự bằng son thắm
Hẹn bóng trăng treo tạc chữ đồng
Vẫn lắng đàn êm men rượu cúc
Há quên quê cũ trống canh tùng
Dù không vũ kiếm thì nghiên bút
Cùng bạn văn chương giống Lạc Hồng
Ðào Vân Khanh 1964
Bài họa :
Em theo gót chị lúa ra đòng
Qua tết Trùng Dương họp vẫn đông
Trải tới bờ tơ hơi sóng lụa
Dâng lên mây bạc chút hương đồng
Khói sương chìm đắm e thân liễu
Mưa gió xông pha cảm nỗi tùng
May được trăng tròn không lỡ hẹn
Tiếng reo nổi khắp đón tin hồng
Ðinh Thục Oanh – Phu nhân Vũ Hoàng Chương 1964
Bài họa :
Miền quê mừng lúa mới ra đòng
Phường phố chờ mai đón gió đông
Ðất Bắc lạnh dần sương phủ núi
Trời Nam mưa rứt nắng phơi đồng
Thương người xa nếm mùi binh hỏa
Nhớ cảnh gần khuây thú cúc tùng
Ba tháng thung dung xuân lại tới
Tha hồ điểm lục với tô hồng
Á Nam Trần Tuấn Khải 1964
Bài họa :
Ðìu hiu sóng lúa thoáng hương đòng
Sương úa cành thu điểm lệ đông
Hiên lạnh đế ngâm lời biệt hận
Trải xa thư gửi nét tâm đồng
Dòng sông nước gợn vừng cô nguyệt
Sườn núi mây che lớp cổ tùng
Ai biết trong mùa thương nhớ ấy
Bao nhiêu tâm sự đã phai hồng
Bùi Khánh Ðản 1964
Bài họa :
Lại thấy trời Nam lúa thoát đòng
Di cư thắm thoát đã mười đông
Nước non trách kẻ chia hai cõi
Thế giới mong ai hiệp đại đồng
Ðắp lại lâu đài nhờ tảng đá
Tạo thêm đền miếu cậy rừng thông
Ðấu tranh há kể nam hay nữ
Dân quốc lừng danh gái Lạc Hồng
Lữ Bình Vị Ðình Cảo ( Thi sĩ Trung Hoa )
Nữ sĩ Trùng Quang sinh tại Hà Nội năm 1912, tính đến nay vừa tròn trăm tuổi, đã từng hoạt động với các hội đoàn văn hoá Bắc Trung Nam Việt và cũng là Hội Trưởng Hội Phụ Nữ đầu tiên tại Việt Nam – Phụ Nữ Tương Tế – chuyên lo về công tác xã hội từ 1949 đến 1954. Nữ sĩ nguyên là Hiệu trưởng trường Việt Nữ tại Hà Nội và trường Phương Chính tại Saigon, giảng dạy Việt Ngữ, Sinh Ngữ, Nữ công… Tuy ưa thích văn chương nhưng vẫn chuyên tâm lo về công tác xã hội. Nữ sĩ đã từng sáng tác văn thơ, từng làm ký giả, viết thi thoại kịch. Tất cả các kịch bản đã được trình diễn tại Hà Nội và Sài Gòn. Nữ sĩ cũng đã phụ trách một chương trình trong đài truyền thanh nói về Vấn Đề Phụ Nữ, đồng thời giữ một tiết mục trong chương trình truyền hình chuyên bình diễn về thơ của nữ phái có tên là Đài Thơ Phương Chính. Năm 1956 Nữ sĩ đã sang Nhật Bản, chú trọng quan sát về sự sinh hoạt của phụ nữ Nhật.
Khi về nước mở xưởng làm tiểu công nghệ, đó là xưởng nghề đầu tiên chế tạo nhân hình Việt Nam mang tên Búp Bê Văn Hoá, và mở trường Nữ công với chủ chương là phụ nữ Việt Nam cầu tiến bộ trong chiều hướng Văn Minh Trong Thuần Túy
Chức Mừng Nữ Sĩ Trùng Quang Bách Tuế
Nữ sĩ Trùng Quang trăm tuổi xuân
Trăm năm ngời rạng tiếng thi nhân
Búp bê văn hóa nâng trường học
Phụ nữ đài trang đẹp cõi trần
Phương Chính truyền thanh hồn tổ quốc
Quỳnh Dao xướng họa nước canh tân
Trăm năm đem mộng vào dân tộc
Để lại ngàn sau chữ đức ân
Đông Anh
TÂM SỰ CỤ TRÙNG QUANG TRONG BUỔI TIỆC MỪNG THỌ BÁCH NIÊN CỦA CỤ (1-1-12)
Cụ vốn khiêm nhường, thích lặng yên
Tiệc mừng Sinh Nhật giữa tân niên
Ước nhìn dân tộc ngăn xâm lược
Mong thấy giang sơn thoát ngụy quyền
Hồng Lạc hết vương mầm hậu hoạn
Việt Nam thôi mắc nợ tiền khiên
Cộng đồng hải ngoại luôn đoàn kết
Phục quốc thành công, mở kỷ nguyên
Thiên Tâm
CHÚC MỪNG SINH NHẬT
Thứ 100 Nữ Sĩ Trùng Quang
(1-01-1912 đến 1-01-2012)
Mừng Cụ năm nay cõi bách niên
Phước nhà sức khỏe được bình yên
Mắt còn sáng suốt nhìn nhân thế
Tâm vẫn anh minh chống bạo quyền
Trắc ẩn toàn dân nhiều uất ức
Quan hoài cả nước lắm oan khiên
Chúc mừng Sinh Nhật, mừng Năm Mới
Thể chất, tinh thần mãi giữ nguyên.
Từ Phong