CAO MỴ NHÂN – DẤU LỆ THƠ XƯA   

DẤU LỆ THƠ XƯA.      CAO MỴ NHÂN 

Nhân chuyện Nữ Sĩ MINH THUÝ THÀNH NỘI ghi cho CAO MỴ NHÂN tôi dòng chữ  ( M T kính họa theo chị Mỵ  “ chị ơi , đầu em bị cóng về thơ Đường rồi, chẳng thấy hay ho gì hết “  ) . 

Hôm nay Cao Mỵ Nhân tôi xin phép quý Tao Nhân Mặc Khách đã và đang hiện diện ở Thi Đàn LÃNG PHONG do Thi Sĩ LÝ ĐỨC QUỲNH chủ biên Xướng Hoạ thể thơ Đường Luật , để cũng như bày tỏ một quan niệm qua những nhận định tình cờ mà tôi may mắn được nghe từ  các vị Thi Sĩ lừng danh trong xã hội Thơ Ca VN chung chung , kể từ  “ tiền chiến “ tới nay , về … luật Đường Thi biến diễn Thơ Mới , có vẻ gần gụi tâm tình dân tộc ta hơn .

Song,  trước hết tôi phải giới thiệu Cao Mỵ Nhân tôi ở cái lứa tuổi lưng chừng hay xa lạ từ thời gian tới nơi chốn đối với quý vị sẽ nêu ra : nói đôi chút về chuyện làm thơ ĐƯỜNG LUẬT .

Và tôi cũng xin thưa hoàn toàn không đề cập tới “ kỹ thuật, nghệ thuật “ hay công thức  ngôn từ để tạo ra bài Đường Thi , vì đó là phạm vi của các Đấng Thi Sĩ , Nhà Thơ như xưa nay đã từng có .

Quý vị sẽ hỏi : “ Thế thì nói gì đây về … Đường luật chứ “.

Vâng , vì muốn chia sẻ với MÌNH THUÝ THÀNH NỘI , một tay Thơ ĐƯỜNG , mà lại “ cóng về thơ Đường, chẳng thấy hay ho gì hết  “.

Hola cách đây mấy mươi năm , MỴ tôi đã thốt ra lời tương tự , nhưng là cảm thấy sợ quá luật thơ Đường , chứ không phải chán nó , Đường thi , đâu. 

Đó là thời đầu thập niên 80 thế kỷ trước , tôi vừa từ trại tù “ cải tạo “ về Saigon .

Cao Mỵ Nhân tôi vốn làm thơ kiểu … bình thường từ khá lâu rồi , đã có mấy tập thơ xuất bản lại cũng từ trước đó cả hai chục năm .

Tôi được quý Nữ Sĩ lão thành trong Thi Đàn QUỲNH DAO mời gia nhập Hội Thơ tên tuổi đó .

4 vị Nữ Sĩ : MỘNG TUYẾT THẤT TIỂU MUỘI , VÂN NƯƠNG, THU NGA và TUỆ MAI thân mật , ưu ái giới thiệu .

Tôi thưa với quý vị đương nêu , rằng tôi không thích và không thể tôn theo Thi luật quá khó khăn , nghiệt ngã , nào bài thơ có 56 chữ mà không được điệp từ , nào chỉ có 8 câu, 7 chữ , 5 vần mà phải nói lên tính chất nhất quán , nội dung rõ ràng, phong phú.

Chưa kể bài thơ phải có 2 cặp đối , và tuân thủ  mỗi câu trong 8 câu đó, phải  đúng dàn bài : Phá , Thừa , 2 Thực hay trạng , 2 Luận , Chuyển , rồi kết , công phu lắm, mệt lắm .

Tôi không muốn gia nhập , hay nếu tham dự hội QUỲNH DAO , thì tôi chỉ làm thơ mới , 4 chữ, 5 chữ, 6 chữ , lục bát , thất ngôn , quá lắm thì song thất lục bát thôi .

Bấy giờ , 1980, quý vị Nữ Sĩ đã ở lứa tuổi cao niên 7, 8 mươi trở lên .

Số quý vị trẻ hơn thì cũng quanh 6 chục .

Lúc đó tôi mới băm mấy , và đã làm thơ từ năm 13 tuổi .

Nữ Sĩ TUỆ MAI đã có 7 tập thơ lưu hành, lại là người phụ nữ được đăng thơ thường xuyên ở báo SÁNG TẠO danh tiếng với các Nhà Thơ tưởng không ai đoạt được chức danh Thi Sĩ của quý vị ấy : THANH TÂM TUYỀN, CUNG TRẦM TƯỞNG, TÔ THUỲ YÊN  vv…

Chị TUỆ MAI  nói với tôi : 

“  MỴ vô QUỲNH DAO đi , làm thơ luật Đường , em sẽ tự đặt mình vào nguyên tắc , tự giữ gìn và học hỏi được phẩm chất quý giá của phụ nữ .

Chị vẫn làm thơ mới, và vẫn làm thơ Đường luật , vui lắm , có khó khăn gì đâu .

Thế là vô hình chung tôi đã thành hội viên của Thi Đàn QUỲNH DAO .

Tôi đã có mặt ở Hội Thơ này , mà đôi khi bạn thơ còn gọi HỘI TRĂNG QUỲNH ,  vì QUỲNH DAO thường hội vào những đêm trăng 16  trước 1975.

Sau 1975, một số hội viên xuất ngoại, một số già cả , bịnh lão, còn lại đa phần là quý bà cao niên , đan cử Niên Trưởng Nữ Sĩ MỘNG TUYẾT , phu nhân của Thi Sĩ quá cố ĐÔNG HỒ .

Do đó, tôi thường lui tới ÚC VIÊN là tư thất của nhị vị Nhà Thơ miền Nam từ trước tiền chiến, nên sau năm 1975, khi biến cố lịch sử VN gọi là thống nhất theo thể chế  XHCN , các Văn Thi Sĩ quen nhau từ tiền chiến như : NGUYỄN TUÂN , XUÂN DIỆU, HUY CẬN, CHẾ LAN VIÊN vv… vô Nam để biết cuộc sống của dân chúng bên này sông BẾN HẢI thế nào, thì đều ghé ÚC VIÊN thăm Nữ Sĩ MỘNG TUYẾT niên trưởng QUỲNH DAO quốc nội của tôi.

Và nhất là các Nữ Thi Sĩ ở miền Bắc xưa, vốn bạn thơ  của chủ nhân ÚC VIÊN , có dịp tới lui trò chuyện với Nữ Sĩ MỘNG TUYẾT , như các bà NGÂN GIANG, ANH THƠ, MAI ĐÌNH , THUỴ AN vv … thì kể như thường xuyên .

Bấy giờ Mỵ tôi  là em út QUỲNH DAO, và cũng là cây gậy của vị Niên Trưởng đã ngoại bát tuẫn , nên không thể vắng mặt trong các buổi hội Thơ , tiếp Tân hoặc tái ngộ của các bậc cao niên ấy .

Tôi muốn kể với quý vị LÃNG PHONG hôm nay , rằng điều nhận xét chung , và gần như  “ nhất quán “ về : Những Nhà Thơ VN chung chung, sau này nổi tiếng nơi các dòng thơ mới, dù ở hoàn cảnh nào, cũng trả lời câu hỏi tình cờ của tôi : 

“  Thế các vị trước tiền chiến, ngoài cụ QUÁCH TẤN ở trong Nam, có vị nào đã hay từng làm thơ Đường Luật không ạ ? “

Lý do tôi nêu câu hỏi, vì quý vị đó đang ngồi nghe hoặc nói Đường Thi mà Hội Thơ QUỲNH DAO chúng tôi chủ trương xướng họa , để nhờ chiêu thơ hư mà thực, giả mà chân  … an ủi, vô về sinh hoạt ngán ngầm , dở dang trong cuộc đổi đời … bi đát ấy .

Không ai suy nghĩ , không ai ngại ngùng, họ khách vãng lai từ miền Bắc vô đều trả lời bình thường, bình thản : 

“ Phần nhiều trước khi làm thơ mới, có xem qua, có thử làm, và cũng đã từng làm đôi bài Đường luật chứ. Cũng từ Đường luật mà bước qua thơ mới dễ dàng , cảm xúc mau mắn, thiết thực, vần điệu hơn … “

Tôi không tin lắm , Nữ Sĩ ANH THƠ , đã từng đoạt giải Thơ của TỰ LỰC VĂN ĐOÀN nói : 

“ Có biết các ông HUY CẬN, CHẾ LAN VIÊN đã từng viết Đường Thi không . “

Và xin lỗi, tôi chỉ là người nghe sao, nhắc lại thôi : “ sau 30 – 4 – 1975, ông Thi Sĩ Đỏ có bài thơ nói về “ Gỡ rối bao xưa “ ( bao cấp ) có tới 4 cặp đối trong bài tạm luật Đường, thì ông này cũng hiểu Đường thi chớ .

Có lẽ đó cũng là bài cuối cùng Thơ TỐ HỮU .

Tuy nhiên phải mở dấu ngoặc là có nhiều vị hỏi tại sao sau 1975, Tố Hữu không làm thơ nữa .

Thì hỏi là trả lời rồi :  “ ông ấy hết nhiệm vụ, chẳng lẽ viết cái lỗi thời của Thơ Đỏ sao ? “ 

Tôi hơi dài dòng là vào thì dài, mà kết luận lại như không nói được hết ý mình,

Tức là những gì mình đã hay đang bước qua, chính là những kinh nghiệm quý giá thâu nhận được, để trải ra phía trước đường trường sinh hoạt nối tiếp , dù trên lãnh vực thi ca hay gì đi nữa .

 Tất nhiên khi không thích, không đúng nữa thì thôi, nhưng đừng tiếc, đừng buồn chi cả, mới là … thăng hoa của tư tưởng , thi phong , thi cốt đặc thù của mỗi nhà thơ … 

Huống chi MÌNH THUÝ THÀNH NỘI  hoa bút ĐƯỜNG THI đã  hảo hạng một thời .

Xin CÁM ƠN QUÝ VỊ đọc , xin bỏ qua sơ xuất của MỴ tôi ở cả nhận định cũng như viết lách .    KÍNH CHÚC VẠN AN.                                

                  CAO MỴ NHÂN