Đoản Văn – Mùa Của Vần Điệu

“Tháng Mười chưa cười đã tối” nay đã cuối tháng 11 trên con đường về nhà đã không còn ánh nắng nhạt cuối ngày, ánh nắng thoi thóp cũng không. Tháng mười đã qua, tháng mười một cũng đang qua, cuối năm đang đến. Lá cũng gần cạn trên cây vòm lá vàng thưa dần, dưới gốc xác lá nhiều hơn những khoảng tròn chung quang tán cây những con đường ngập lá.
Mùa lễ Đông đang đến cái lạnh se sắt khô da thường làm lòng người ta chùng xuống. Ở tuổi đôi tám chưa ai nghĩ đến những vết chùng, chỉ là những âm thanh bay bổng bốc hơi.

Mấy hôm nay tin tức nói đến chứng khoán nổi trôi, địa ốc chao đảo thiên tai bão lụt, động đất vỡ trời, họ nói đến những chính trị gia những nhân vật phục vụ cộng đồng, những linh tinh lang tang trong đời sống. Không có những linh tinh lang tang ấy, thì làm sao có xã hội. Kinh khủng nhất là Covid 19

Nhìn cuộc đời ở khía cạnh khác, truyền thống Tạ Ơn tại Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ, tổng thống đã thả con gà Tây đẹp nhất để nó được sống đến già trong nông trại quốc gia, cùng với khoảng hai trăm con gà đã được thả từ trước – tôi đếm có mấy mươi ông tổng thống nhiệm kỳ bốn năm một ông, có ông làm việc hai nhiệm kỳ thì số gà được thả mỗi năm gom lại, chắc vào con số đó không tính con cái cháu chắt của nó nếu có. Đàn bà tính toán đơn giản như thế, sai đúng chuyện vài trăm con gà chắc chắn chẳng chết ai cả, nhưng có một điều chắc hơn bắp là sau con gà được tổng thống thả làm phúc là cả triệu con gà bị làm thịt, để được các bà nội trợ bày biện bàn ăn bữa tối ngày lễ Tạ Ơn.

Cách đây hơn hai mươi lăm năm, ngày lễ Tạ Ơn tôi có một lúc hai con gà tây đông lạnh, tủ lạnh phải tháo bớt ngăn để có chỗ cho chúng nó vào chờ tan đá. Lần đầu được nấu cả một con gà tây lành lặn tôi còn nhớ cảm giác sợ sợ khi phải thọc tay vào bụng nó để rửa cho sạch máu, cảm giác sờ sợ ấy giống y như lần đầu tôi phải giết con lươn nấu cháo cho chồng tôi nhậu cùng bạn, cái điều mà thời con gái không thể nào tôi tưởng tượng ra mình có thể làm được! Ai đã biết làm thịt lươn, hẳn nhớ máu lươn hẳn nhớ hình ảnh những con lươn ngo ngoe, nhô đầu trườn lên cái thùng sắt, người bán dùng đựng nó để bán ngoài chợ, nhìn thùng đựng cá lóc cá trê không sao, nhìn thùng đựng lươn tôi sợ đến chết ngất.
Hai con gà tây vào tay tôi lần đầu ấy, một con được tôi làm ruốc (thịt chà bông) con thứ hai tôi quay trong lò, cái lò sang trọng đốt bằng ga, cái lò tôi không thể tưởng tượng mình có, khi còn ở Việt Nam năm 1990.
Tôi nhớ món gà nướng muối hột, con gà cổ lùn chân vàng sau khi làm sạch lông, nó bé bỏng chỉ bằng một phần năm của con gà tây. Cho hành vào bụng nó xong, để vào nồi tôi đã đổ muối hột rang nóng vào, sau đó là than trên than dưới khoảng bốn mươi phút. Con gà mái tơ bé bỏng nằm giữa muối hột thấm tháp đậm đà chết cũng vui, vì trở thành món ăn ngon cho gia đình của tôi, gia đình thiếu thịt trong khoảng thời gian nghèo khó.

Từ con gà bé bỏng, tôi nấu con gà vĩ đại, từ cái lò than trên than dưới, tôi dùng cái lò nấu bằng ga, cái lò có cửa có đèn, thì chắc chắn kết quả phải có điều gì đó không hoàn hảo. Điều không hoàn hảo khi tôi nướng con gà tây lần đầu, chỉ có những người bạn đã hưởng lễ Tạ Ơn nhiều lần mới biết, còn phần gia đình tôi, chồng con tôi không ai biết cả, vì cũng như tôi lần đầu được nấu gà tây, chồng con tôi cũng lần đầu được ăn gà tây. Ăn gà tây lần đầu tôi khóc, khóc vì nhớ nhà, khóc vì đã thoát và khóc vì không sao gởi bớt gà tây về Việt Nam được, người ta cho nhiều gà quá, tôi chỉ còn hai con gà là vì không muốn nhận thêm. Lúc ấy biết gia đình tôi mới đến định cư, nên nơi chồng tôi làm việc người ta cho gà, nơi tôi đi học người ta cho gà, các con cũng được cho gà, nếu nhận hết gia đình tôi có những năm con gà, phải ăn mấy năm mới hết.
Mỗi năm mỗi nướng gà, tôi nướng ngon hơn, theo đúng bài bản hơn, biết mua cái bao nhựa bọc gà để thịt gà không bị khô, biết mua cái đồng hồ nhiệt độ cắm vào đùi gà để biết chắc thịt gà đã chín, mua cả cái dụng cụ giống như thứ dùng để nhỏ thuốc vào mắt to thật to, để rưới nuớc sốt lên thịt gà trong lò, nói chung là tôi biết đủ mọi cách thức để nướng con gà tây sao cho ngon, cho giống với người ta, thì là lúc tôi thôi không muốn làm nữa, chồng con tôi đã không còn muốn ăn gà tây nữa.
Không ăn gà tây nữa, không phải là thôi không Tạ Ơn nữa, hình thức con gà tây không ảnh hưởng gì đến tấm lòng của gia đình tôi luôn ghi nhớ Tạ Ơn những điều mình đã có, những ân tình của anh chị em bè bạn, của người xa kẻ lạ. Cái túi áo lạnh được cho tại phi trường, những tấm đệm được cho con nằm, những con gà được cho ngày lễ, những căn phòng được chia cho để ở. Những bắt đầu từ số không giống như tô bột mì chưa là gì cả, phải thêm trứng thêm men chút đường chút muối mới có thể trở thành ổ bánh mì nuôi sống con người.

Tôi nhớ ơn từ ông tài xế xe buýt đã chở tôi đi học, đoạn đường gần hai tiếng đồng hồ vòng vo trong phố, tôi nhớ ơn cô giáo Linda Vidal của tôi, người đã dậy tôi nghề chuyên môn tôi chọn, tôi nhớ ơn các nhân viên làm việc trong văn phòng nhà trường nơi tôi đến ghi danh lần đầu, câu chào tiếng Anh của tôi họ không thể hiểu, mà họ vẫn nhẫn nại hướng dẫn tôi cách thức để thi vào học khi biết tôi vừa định cư trên đất nước của họ hai tháng, tôi nhớ ơn những ân nhân đã cho tôi học bổng để mua sách, mua đồng phục, mua xăng. Các con tôi đã được đi học đã nên người. Tôi nhớ ơn bạn bè tôi, các anh các chị đã cho chúng nơi cư ngụ thân tình, những bài học để sau đó chúng tôi cùng các anh các chị giúp đỡ các gia đình mới đến định cư tại Mỹ. Còn nhiều nhiều nữa tôi không biết phải kể đến bao giờ mới hết.

Đời sống luôn chứng minh thuyết tương đối trong mỗi phút giây ngắn ngủi, trong mỗi mùa đổi thay, trong từng con người có tư duy buồn vui sướng khổ, trên hết là sự biết ơn và trả ơn bằng cách lập lại những điều mình đã được nhận.

Cuối cùng tôi tạ ơn những con gà tây, không có chúng ngày lễ tạ ơn buồn lắm nhỉ. Và có lẽ chú gà tây tôi không hóa kiếp mùa lễ này cũng hiểu cho tôi: “Con sông quay về nguồn, con người trở về cội” tôi đi tìm con gà cổ lùn chân vàng, đi tìm lại cái lò than trên than dưới, nướng gà trong những hạt muối vàng tìm quên những linh tinh lang tang đời sống.

Sau Tạ Ơn là Giáng Sinh, có một số người tha cho con gà Tây đang nhìn ngắm những khối thịt hun khói, tôi đang suy nghĩ mình có thể dọn gì lên bàn ăn mà không cần chúng nó! Đậu phụ 7 món chăng?

On Mon, Nov 8, 2021 at 10:41 AM Chinh Nguyên <cnchinhnguyen7@gmail.com> wrote:
Xin chào quý vị trong ban web site, in ấn và Cô Nàng Như Hoa Ấu Tím.
Như vậy là web site lại có thêm bài của Như Hoa Ấu Tím.}vươn nhà VTLV thêm bông hồng
Tím thật lạ và đẹp..
Xin chúc cả nhà VTLV vui vẻ hạnh phúc..

Trẻ trung nhưng đã là bà…
Can qua mấy độ cháu ba bốn người
Bà nội, bà ngoại thơ rơi
Dăm ba năm nữa tóc đời muối tiêu…
cháu con, non nước một chiều…

Như Hoa Ấu Tím

Mùa Của Vần Điệu

Ai có thể hờ hững khi nhìn thấy cây thay áo, màu áo Thu nhẹ nhàng quyến rũ, như vàng như bạc như bạch kim những màu sắc ấy lung linh thành hạt kim cương từ sương đêm nhỏ xuống được ánh dương soi rọi.

Mùa của năm nay khác với mùa năm trước – tình năm nay cũng khác với tình năm trước, mọi sự thay đổi theo từng sát na

Nhất sát na vi nhất niệm.
Nhị thập niệm vi nhất thuấn.
Nhị thập thuấn vi nhất đàn chỉ.
Nhị thập đàn chỉ vi nhất la dự.
Nhị thập la dự vi nhất tu du.
Nhất nhật nhất dạ hữu tam thập tu du.

và thơ tôi cũng thế cũng theo mùa mà thay màu áo – không nức nở nhớ thương thảm thiết không khóc vì Thu nhớ vì Thu mà chỉ an nhiên ngắm sợi tơ nhện giăng qua lá – ngắm giọt sương đọng long lanh chóp lá sắp lìa cành – nét đẹp chỉ thấy được không tả được – chỉ biết thốt lên: “Yêu quá đất trời ơi!” 0.018 giây giọt sương lìa lá – hình ảnh tôi giữ được trong tâm!

Ngày xưa nhìn lá đếm buồn
Bây giờ nhìn lá nhớ người ngất ngây
Lá tìm nơi nghỉ thân gầy
Tình vươn cao vút trời mây nhỏ sầu
Giọt đọng trên nhánh khô cằn
Giọt đọng trên má nếp nhăn tháng ngày
Ừ thì Thu đến Thu đi
Ừ thì yêu dấu đã ghi khó mờ
Dù cho Thu đến Thu đi
Cỏ Trân Lan vẫn ôm ghì lá Thu!

Và sáng nay mưa tiếng tí tách rất nhỏ, chiếc đèn tự phát sáng khi nhận được tín hiệu bay nhảy của lá ngoài hiên, khung cửa sổ bỗng thành bức tranh thật đẹp, mùi cà phê thơm ngào ngạt, hơn sáu giờ rồi mà trời tối đen như mực, nơi tôi ở rất cần mưa vì đang khô hạn, nghe tiếng mưa lòng cũng reo theo tí tách vui, nhất là hôm nay là ngày tôi được sinh ra.

Tháng Mười của tôi luôn bắt đầu bằng những ngày tưởng nhớ hai đấng sanh thành – sinh nhật của cô em thứ ba và chính tôi, ngắm nhìn bạn hữu những người chọn mùa Thu để chào đời tôi nhận ra một điều rất chung là: Mùa Thu nhiều màu sắc trộn lẫn giữa bắt đầu và kết thúc cho nên chúng tôi có rất nhiều điều để thụ hưởng tự thuở lọt lòng, mẫn cảm với chung quanh thích hết tất cả từ trắng đến đen, khéo pha màu dù tương phản hay hòa hợp và yêu tha thiết mọi điều nhất là mau nước mắt cho dù chỉ là nuốt vội vào trong! Vì những lý do ấy nên thượng đế cũng rất công bằng hay ban phát cho chúng tôi những điều rất vụn vặt khéo léo tỉ mỉ từ giọng hát đến nhừng góc nhìn nghệ thuật ngay cả kể lể bằng chữ bằng vần. Tôi hôm nay góp thêm được một chiếc lá nừa vào hộp tuổi đời, hộp đã gần đầy tôi phải dùng bàn tay vỗ về ép nó xuống bảo nó phải nằm im đừng chao đảo khiến xương cốt tôi đau nhức.

Tôi nhớ như in thời xuân trẻ không bao giờ tôi biết đến chữ sinh nhật cho đến năm có người nhắc nhở và tặng cho tôi chùm hoa thiên lý! Khi còn trẻ ai thèm nghĩ đến tuổi làm chi, nhắt là ở Việt Nam lo cái ăn cái mặc đã mệt cha mẹ nào nghĩ đến chuyện mừng ngày con chào đời kia chứ vì cứ sòn sòn “năm một hay ba năm hai” theo đúng câu chúc ngày tân hôn – vu quy: “Đầu năm sinh gái cuối năm sinh trai!” Lại thêm 30 năm nội chiến từng ngày, cha nơi biên ải mẹ ngồi ru con có đâu mà lo tiệc tùng sinh nhật, nghĩ đến bữa cơm vắng chồng ngày đi sinh nó cũng một mình vượt cạn quên đi thì hơn! Hoặc may mắn được chồng đưa đến bến vượt cạn cũng “đi biển” một mình vì chồng bị đứng ngoài hàng ba chờ nghe tiếng khóc, sau đó lại khăn gói lên đường, kể ra thôi đã sợ nên chuyện sinh nhật các con Mẹ ít khi nhắc đến, chỉ có giỗ chạp là không thể phiên phiến mỗi năm!

Thời niên thiếu đi học mải lo nghịch ngợm thì giờ nào nghĩ đến ngày sinh, chưa kể chiến tranh cũng làm nhòa đi phần nào sự náo nức được đọc trong sách được thấy trong hình người ta thổi nến cầu xin được này được khác! Bây giờ mà khoe hồi đó mỗi năm mỗi mừng sinh nhật là kể xạo!

Đến lúc biết nghĩ suy tự hỏi: “Tại sao có ta – ai cho mình xuống thế và vì lý do gì!” cộng thêm những quyển sách triết lý lung tung, cùn cũng có bén cũng có bơm vào đầu những câu hỏi chẳng ai thèm trả lời thế là tự mình làm bánh tự mình thắp một ngọn nến loại nến đốt đèn trung thu thổi chơi trong góc nhà ban đêm không ai thấy, dĩ nhiên sẽ có bài thơ hay một đoạn văn chi đó trong quyển nhật ký “ba xu”, ừ bây giờ đọc lại thấy chỉ đáng “ba xu” chứ nửa thế kỷ trước là thiên thiên vạn vạn cơ đấy vì có vẽ cả hoa cả bướm cả đôi mắt to đen còn thêm giọt nước mắt cho mặn mà trang giấy!

“Dỗ hộ em hồn triền miên sóng vỗ
Trôi lang thang không ngại thác hay ghềnh
Vì tình em không được vướng chân anh
Tóc không phải dây tơ tình vướng víu!”
Thật sự khi ấy chẳng có anh nào mà thơ đã “ghê” đến thế!

Hôm nay cũng như mọi hôm, tạ ơn chồng cho mình ly cà phê bốc khói, tạ ơn Bố Mẹ đã sinh ra dạy dỗ điều hay lẽ phải dù mình không nhận được nhiều vì đã mất hai đấng sinh thành quá sớm, tạ ơn Chúa tạ ơn Mẹ Maria Mẹ Hằng Cứu Giúp, cho nơi nương tựa khi không biết phải sống thế nào sống ra sao trong khoảng thời gian chông chênh bất định của đất nước Việt Nam 1975, tạ ơn bạn bè thân thiết nguồn năng lực giúp mình giữ nụ cười trên môi và không chịu thua khốn khó! Cám ơn các con các cháu cho mình niềm vui để sáng dậy hít thở điều hòa, vươn vai dưỡng sức mong “sống đời với con” mà chúng nó không cần chăm sóc đẩy xe – suy nghĩ thế thôi chứ sao thì cũng phải tùy theo vòng xoáy cuộc đời có thế nào sẽ nương theo thế không ngại thác hay ghềnh, vì biết không sao chống được lão, dĩ nhiên cũng không thể chống lại bệnh, vì phải có bệnh mới tử được đúng không nào!

Nên tôi tự mừng tôi tuổi mới an lành vì tình yêu nhận được từ trời từ đất và từ những người chung quanh, bạn đọc đến đây sẽ biết rằng tôi đang cảm ơn bạn nữa đó.

Như Hoa Ấu Tím