Phụ Nữ Việt Nổi Đình Nổi Đám!

Hôm Qua: Một Cô Ca Sĩ Người Mỹ Gốc Việt Đoạt Giải Thưởng Âm Nhạc Grammy Danh Giá Nhất Của Mỹ!

Tin vui: Trung tâm Dịch vụ cộng đồng Người Mỹ gốc Việt quy mô, tốn phí xây dựng trên 60 triệu đô la, sẽ khai trương vào 15 tháng 10, mùa thu này, 2021, tại thành phố San Jose, nơi có đông người Việt Tị Nạn CS cư ngụ nhất tại Hải ngoại.

(LVHải tổng hợp)

Hôm qua, thứ Năm, ngày 23 tháng 9 năm 2021, tại Nhà hàng Di Lạc, Cựu Thiếu Tướng Nguyễn Khắc Bình, đã có một buổi cơm thân mật với nhiều đại diện hội đoàn, cá nhân, nhằm giới thiệu về Trung Tâm Sinh Hoạt dành riêng cho Người Việt, và tỏ ý muốn thành lập một Ban Cố Vấn, cho Trung Tâm này.

Đây là một thành quả thật to lớn, sau gần 11 năm lên kế hoạch và 2 năm xây dựng. Trung tâm dịch vụ cộng đồng Người Mỹ gốc Việt của Quận Santa Clara, sẽ được khai trương chính thức vào mùa Thu năm nay.

Niềm vui lớn! “Đây là một nỗ lực bền bỉ, thành quả đấu tranh đòi hỏi quyền lợi của cộng đồng, của người Mỹ gốc Việt trong Quận Hạt Santa Clara này.” Giám sát viên Cindy Chavez nói: “Trung tâm này, là sự phản ảnh sự cam kết, lời hứa của quận hạt, để tôn vinh sự đa dạng văn hóa của nhiều sắc dân.”

Trung tâm chiếm một khoảng đất lớn, rộng trên 30.000 foot vuông, 3 tầng lầu cao, bãi đậu xe rộng rãi, tọa lạc tại 2410 Senter Road ở San Jose. Ban đầu dự tính khoảng trên 30 triệu đô la, nhưng cuối cùng, thành gấp đôi! trên 60 triệu đô la! Vừa hoàn thành xây dựng vào cuối mùa hè năm 2021. Sẽ là cơ sở đầu tiên của quận hạt, tập trung phục vụ riêng cho cộng đồng Việt Nam.

Mô hình dịch vụ của trung tâm, cũng như kiến trúc của tòa nhà, kết hợp nhiều ý kiến để phản ảnh mầu sắc, truyền thống văn hóa người Việt.

Tại sao có kết quả lạ lùng này? Khởi đi từ mối quan tâm, phải có một trung tâm riêng phục vụ người dân Việt Nam, đã dấy lên vào năm 2012, sau khi Sở Y tế Công cộng của quận, công bố một nghiên cứu cho thấy rằng, cư dân Việt Nam ở (Vịnh Nam) phải chịu sự thiệt thòi, chênh lệch đáng kể về những dịch vụ chăm sóc sức khỏe, các rào cản về văn hóa và ngôn ngữ, cũng đóng một vai trò lớn trong việc ngăn cản, tiếp cận các dịch vụ phục vụ của quận.

San Jose là nơi có dân số Việt Nam đông nhất, hơn bất kỳ thành phố nào ngoài Việt Nam. Theo dữ liệu Điều tra dân số Hoa Kỳ, cộng đồng này chiếm khoảng hơn 13% dân số San Jose.

Sau sáu tháng họp và khảo sát vào năm 2016, Quận Santa Clara đã chấp thuận việc xây dựng trung tâm đặc biệt này.

Năm 2018, quận đã trao hợp đồng xây dựng trị giá 33 triệu đô la cho Gilbane Corporation. Trung tâm động thổ xây cất vào năm 2019.

Với năm hạng mục công trình, trung tâm sẽ cung cấp các dịch vụ sức khỏe mọi người, cộng thêm các sinh hoạt văn hóa và ngôn ngữ Việt. Đây cũng sẽ là một tâm điểm, nơi cộng đồng có thể tụ họp và tổ chức các sự kiện quan trọng. Có hội trường khang trang, chứa trên 500 chỗ ngồi. Rất thích hợp cho các cuộc trình diễn văn nghệ, hội họp, ra mắt sách, mừng Tết Nguyên Đán hằng năm.

Quận cũng đưa ra lời giải thích về sự lựa chọn nghệ thuật của tòa nhà. Từ đường Senter, người đi đường nhìn thấy “Một chữ V to lớn màu vàng, tạo khung cảnh của sảnh chính, chữ V viết tắt, tượng trưng cho nước, cho người Việt Nam.”

Du khách sẽ được dắt đi theo hình chữ S, mô phỏng bản đồ Việt Nam, để vào tòa nhà. Các cửa sổ của tòa nhà sẽ có hình ảnh của tre làng, mô phỏng “cảnh làng quê Việt Nam ngày xưa” Sàn và tường sẽ được trang trí bằng hình ảnh và màu sắc của cánh đồng lúa. Một phần trên cao trong nhà ăn, chính sẽ giống như hình dạng của một chiếc “nón lá”.

Hy vọng người Việt Nam sẽ rất hài lòng, khen ngợi, thiết kế của công trình kiến trúc đẹp đẽ, nhiều ý nghĩa này.

Tòa nhà tuyệt đẹp, tuyệt vời này, sẽ là một dấu ấn lớn đối với cộng đồng Việt Nam tại đây. Không có nơi nào có một trung tâm phục vụ người Việt đẹp đẽ, quy mô, tốn kém hơn, như tại thành phố San José có cả. Đây phải là Trung Tâm sinh hoạt Người Việt lớn nhất tại Hải Ngoại!

Đạt được thành quả lớn lao này, là nhờ sự tranh đấu của rất nhiều cá nhân, thiện chí hội đoàn, mà người có công bền bỉ theo dõi, thúc đẩy dự án cho đến ngày thành công, không ai khác, người đáng tuyên dương nhất, là Cựu Thiếu Tướng Nguyễn Khắc Bình. Dù Ông đã có tuổi, đi đứng khó khăn, vẫn cố gắng, lặn lội thân già, gõ cửa từng văn phòng của giới chức chính quyền, thúc đẩy, nhắc nhở họ, dừng quên dự án!

“Không có bữa ăn trưa nào, là miễn phí cả!” Chúc mừng sự tranh đấu quyền lợi bền bỉ, của những tấm lòng, âm thầm phục vụ lợi ích cho Cộng Đồng Việt Nam, biết bao nhiêu năm nay.

Ngoài Trung Tâm, hy vọng Một Tượng Đài Chiến Sĩ Việt Mỹ, sẽ được phép xây dựng vào những ngày tới.

Một lần nữa, Chúc mừng tất cả Cộng Đồng Người Việt tại San José, về sự tranh đấu quyền lợi thành công xuất sắc này. Người Việt tại đây, là một trong những cộng đồng lớn mạnh nhất trong vùng. Chúc Mừng! Chúc Mừng!

Lê Văn Hải

KIỀU MỸ DUYÊN

          Đã hơn 20 năm rồi, 8 giờ sáng ngày thứ bảy trên radio băng tần 106.30 FM, đầu chương trình CÁI NHÀ LÀ NHÀ CỦA TA, với tiếng hát hào hùng của anh chị em ca sĩ trong đĩa nhạc VIỆT NAM HÙNG CA QUẬT KHỞI do nhạc sĩ Lê Bá Chư, nguyên là giám đốc trung tâm Giáng Ngọc tặng cho chúng tôi. Chúng tôi cho hát hoài, hát mãi, đồng hương vẫn thích nghe.

          Tiếng ca từ trái tim của người nghệ sĩ đến với trái tim của thính giả thương lính, yêu lính, và trong đĩa nhạc Trở Lại Cổ Thành, một bài trong tùy bút chiến trường Chinh Chiến Điêu Linh của Kiều Mỹ Duyên, do Như Hảo thực hiện năm 1994 cũng được quý đồng hương yêu chuộng. Những chiến tích lẫy lừng, những trận đánh để đời của các chiến sĩ Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa như vẫn còn đây, còn trong trái tim của người yêu lính, thương lính.

          Xin mời quý độc giả đọc hoặc nghe bài hát này, sẽ thấy vô cùng thấm thía:

Cờ Ta Bay Trên Quảng Trị Thân Yêu

Tác giả: Lê Kim Hoa

Cờ bay. Cờ bay oai hùng trên thành phố thân yêu
Vừa chiếm lại đêm qua bằng máu
Cờ bay. Cờ bay tung trời ta về với quê hương
Từng ngóng đợi quân ta tiến về
Ta ôm nhau mắt lệ nghẹn ngào quỳ hôn đất thân yêu
Quảng Trị ơi, chào quê hương giải phóng
Hồi sinh rồi này mẹ, này em
Vui hôm nay qua đêm đen tìm thấy ánh mặt trời
Ði lên. Ði lên trên hoang tàn ta xây dựng ngày mai.
Nhà vươn lên, người vươn lên
Quân bên dân xây tin yêu đời mới
Ðón nhau về, anh đưa em về Gio Linh, Cam Lộ, Ðông Hà
Sạch bóng thù, đồng ta xanh thắm nắng mới
Vang câu hát tự do …

          Đã 49 năm rồi, vào mùa hè đỏ lửa năm 1972, tôi đến Cổ Thành Quảng Trị. Cổ Thành đã xây từ đời vua Gia Long, cho đến đời vua Minh Mạng được trùng tu lại vững chắc hơn. Đã hơn nửa đời người, hàng tuần vào mỗi buổi sáng thứ bảy lúc 8 giờ, trên đài Saigon Radio Hải Ngoại chúng tôi cho hát bài “Cờ bay. Cờ bay oai hùng trên thành phố thân yêu.” Vậy mà sáng hôm nay ngày 18/9/2021, đồng hương chuẩn bị tiễn đưa tượng đài chiến sĩ Cổ Thành Quảng Trị với tiếng hát của ban nhạc Tình Nghệ Sĩ của nhạc sĩ Cao Minh Hưng, với lời giới thiệu nồng nhiệt của xướng ngôn viên Quang Việt và Minh Phượng:

          – Cờ bay. Cờ bay oai hùng trên thành phố thân yêu làm cho chúng tôi vô cùng xúc động như mới hôm qua chúng tôi nói chuyện với Trung Tá Nguyễn Chí Hiếu dưới chân Cổ Thành, cách Cổ Thành mấy trăm mét.

Ông Phạm Công, hội cựu Quân Nhân Việt Mỹ và hội Quân Xa Việt Mỹ, ông Phạm Hữu Phước, ông Phạm Hòa (ngoài cùng bên phải) cùng bằng hữu và các hậu duệ  Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa.

          Đoàn xe Jeep của ông Phạm Công với vẻ phong trần thu hút nhiều người đến chụp hình. Ông Phạm Hữu Phước, anh ông Phạm Công, người đã lái xe thiết giáp đến Cổ Thành. Ông Phạm Công, hội cựu Quân Nhân Việt Mỹ và hội Quân Xa Việt Mỹ, đầy xúc động nói:

          – Cảm động lắm chị ơi!

          Nhìn thấy các chiến sĩ trong nhiều quân phục khác nhau, ông Phạm Công cũng trong sắc phục nhà binh nói tiếp:

          – Đây là Phạm Hữu Phước, anh của Phạm Công, người đã lái thiết giáp tiến về Cổ Thành.

          Ông Phước gầy nhưng mắt vẫn sáng nói về trận đánh khốc liệt mà nhiều chiến sĩ đã hy sinh.

          – Làm sao nói hết hả chị? Chị cứ hỏi Điều Nguyễn đang làm việc với chị bây giờ là hội trưởng hội Thiết Giáp, Điều sẽ kể chị nghe về trận đánh này.

Thủy Quân Lục Chiến dựng cờ Quảng Trị, Mùa Hè Đỏ Lửa 1972

          Tôi nhớ đến những chiến sĩ hào hùng đã đi vào đất mẹ, Hồ Khang, tình nguyện đi vào toán cảm tử quân, ra đi không trở lại, để lại 1 vợ 3 con, người ta thấy Hồ Khang, một chiến sĩ cảm tử quân dù ra đi trong sự quyết chiến quyết thắng, nhưng không ai nghĩ rằng Hồ Khang không trở lại.

Hoạt cảnh Cờ Bay, Cờ Bay

          Cảm động nhiều đồng hương đến từ nhiều nơi để tiễn đưa tượng đài đến San Jose, để được an vị trong một công viên lớn nhất của miền Bắc California, nơi có bảo tàng viện chiến tranh Việt Nam ở trong công viên này. Nghệ Lữ, nhà truyền thông đến từ San Jose, ông cùng phái đoàn 30 người đi suốt đêm, 3 giờ mới tới Orange County để hộ tống tượng đài về miền Bắc. Phái đoàn gồm có giám sát Otto Lee (người Mỹ gốc Hồng Kông), cựu chánh án Phan Quang Tuệ, luật sư Huy Trần, ông Huỳnh Lương Thiện (chủ báo Thằng Mõ ở San Francisco), ông Triều Hạ và nhà báo Nghệ Lữ.

          Giám sát Otto Lee nói:

          – Lý do tôi đến Orange County vì tôi rất hãnh diện về người Việt Nam. Người trẻ Việt Nam học về lịch sử của nước Việt Nam, bảo tồn văn hóa Việt Nam, giữ gìn lịch sử Việt Nam, nhớ về ông cha của mình là những người anh hùng.

          Luật sư Huy Trần, ông có văn phòng luật riêng, nhưng giúp cho giám sát Otto Lee, nói:

          – Tôi rất vui khi đến đây, gặp gỡ đồng hương và hộ tống tượng đài về miền Bắc California. Tôi rất hãnh diện về đồng bào Việt Nam ở hải ngoại cũng như hãnh diện về thế hệ đi trước.
          Nghệ Lữ nói:

          – Chúng tôi rất sung sướng và hãnh diện vì tượng đài sẽ được an vị ở viện bảo tàng ở San Jose. Tượng đài được đặt viên đá đầu tiên ở Westminster mà an vị ở San Jose đó là niềm hạnh phúc của chúng tôi. Chúng tôi đi suốt đêm đến 3 giờ sáng mới đến đây nhưng người nào cũng tỉnh táo vì gặp đồng hương, gặp những người rất nhiệt tình với các chiến sĩ anh hùng.

          Nhiều đồng hương đến trước tượng đài chụp hình, vì chưa tới giờ khai mạc nên tượng đài, hình trước mặt và phía sau, còn bị che lại đang nằm dưới đất. Tượng đài cao 3,8 mét, nặng khoảng 16 tấn, được làm bằng đồng, đá hoa cương và xi- măng.

          Một cô gái trẻ trong sắc phục lính Nhảy Dù chụp hình bên cạnh tranh vẽ tượng đài tái chiếm Cổ Thành Quảng Trị.

           Cô cười thật tươi và nói:

          – Bác của em là chiến sĩ Nhảy Dù. Bác của em trong tiểu đoàn của Trung Tá Nguyễn Chí Hiếu trong Chinh Chiến Điêu Linh của cô đó.

          Tôi quay qua bên cạnh một bà lớn tuổi, mắt ươn ướt. Tôi biết ngay bà cụ này có con đi lính và chắc chắn có tham dự trong trận chiến này. Bà cụ nói:

          – Con tôi có tặng tiền trong việc làm này. Bây giờ tượng đài đem về San Jose, khi nào tôi có dịp lên miền Bắc California thăm bà con, tôi sẽ viếng tượng đài. Mình tặng tiền là nhớ đến người đã hy sinh, chứ an vị tượng đài ở đâu cũng được miễn là có làm hơn không?

          Những người trong ủy ban xây dựng tượng đài đều hiện diện trong buổi lễ này: luật sư Trần Thái Văn, luật sư Nguyễn Quốc Lân, kỹ sư Nguyễn Mạnh Chí, Đại Úy Nguyễn Phục Hưng, Nghệ Lữ, v.v. bận rộn trước các cuộc phỏng vấn của ký giả đài truyền hình, truyền thanh và báo chí.

          Câu lạc bộ Tình Nghệ Sĩ với lực lượng hùng mạnh, đa số là nữ ca sĩ với những bài ca đầy ý nghĩa. Xướng ngôn viên Quang Việt, Minh Phượng làm việc không ngừng nghỉ. Giọng nói hùng hồn đầy hào khí khi nói về những chiến sĩ đã hy sinh.

          Luật sư Trần Thái Văn, luật sư Nguyễn Quốc Lân, kỹ sư Nguyễn Mạnh Chí, người nào cũng bận rộn vì cơ sở thương mại của mình nhưng những người trẻ này đem hết tâm trí vừa mình để hoàn tất tượng đài. Đại Tá Vũ Văn Lộc đến từ San Jose để hộ tống tượng đài đến San Jose để được an vị trong công viên lớn ở miền Bắc California.

          Luật sư Nguyễn Quốc Lân nói:

          – Vui lắm, vui lắm, được đồng bào đến đây đông đảo. Làm việc gì được đồng bào yểm trợ là vui lắm.

          Niềm vui hiện lên trên khuôn mặt của luật sư Lân.

          Kỹ sư Nguyễn Mạnh Chí, thị trưởng Tạ Đức Trí, bác sĩ Phạm Gia Cổn, nữ diễn viên Kiều Chinh, nhiều người trong chính quyền Orange County hiện diện và được truyền thông vây quanh.

          Ngô Ký, Trương Quốc Huy, Trần Nhật Phong, Phan Nhật Nam, làm việc không ngừng nghỉ. Người địa phương gặp người ở xa tới là phỏng vấn liên tục, người về từ Seatle, Portland, Arizona, San Diego, San Bernardino, San Francisco, Los Angeles County và nhiều nơi khác.

          Bãi đậu xe rộng mênh mông của trường học La Quinta, thành phố Westminster, không còn một chỗ đậu xe. Việc làm có tính cách lịch sử, không mời đồng bào cũng tự tìm tới, huống chi các đài truyền hình, truyền thanh rỉ rả thông tin hằng giờ.

          Thủy Quân Lục Chiến Nguyễn Phục Hưng, mà Kiều Mỹ Duyên đã gặp ở chiến trường Cao Miên, tỉnh Neak Luong, vượt biên sang Mỹ định cư. Ông có 2 con trai đều thành bác sĩ. Nhà của ông Hưng như tựu nghĩa đường, cuối tuần các chiến sĩ đến nhà ông Hưng tập hát, trẻ con thì tập diễu hành cho các ngày lễ lớn 30 tháng 4 hay 19 tháng 6. Các cháu trong quân phục Thủy Quân Lục Chiến rất đẹp. Ông là một trong những người trong ủy ban xây dựng tượng đài, chạy tới chạy lui, tiếp khách từ xa đến.

          Một đoàn thiếu nhi trong quân phục Hải Quân, Thủy Quân Lục Chiến đẹp vô cùng. Các cháu đến tham dự với sự khuyến khích của ông bà, cha mẹ. Tiếng cười vang vang bên cạnh ly nước mía ngọt ngào. Ở đây có không khí reo vui của ngày hội, ngày Tết.

          Đến tiễn đưa tượng đài về an vị ở San Jose, nhiều thế hệ, người sinh ra ở Việt Nam, người sinh ra ở Mỹ, mặt người nào cũng vui. Sự hy sinh của các chiến sĩ được ngưỡng mộ, được nhắc nhở. Vong linh các anh chiến sĩ Công Binh chiến đấu, Thiết Giáp, Nhảy Dù, Thủy Quân Lục Chiến, v.v. linh thiêng xin về đây chứng giám lòng thành của người Việt Nam tị nạn Cộng Sản ở hải ngoại hay ở trong nước vẫn còn nhớ đến các anh. Xin các anh phù hộ cho chúng tôi có một ngày trở về quê hương khi Việt Nam thật sự có Tự Do, Dân Chủ, Nhân Quyền và Tự Do Tôn Giáo.

Orange County, 21/9/2021

KIỀU MỸ DUYÊN

(kieumyduyen1@yahoo.com)

LINH HỒN TƯỢNG ĐÁ

Giao Chỉ, San Jose.

Lời nói đầu: 

Anh em cao niên từ xa vẫn hỏi tôi. Bác biết gì về chuyện xây dựng tượng đài Quảng Trị tại Nam CA. Trả lời rằng tuy không biết nhiều nhưng cũng biết đủ để tìm thấy Cay đắng nở hoa. Khi cuộc tranh chấp gần bế tắc thì các bạn ở San Jose đến hỏi tôi. Viet Museum có thể dành một chỗ cho tượng đá yên nghỉ không. Tôi trả lời. Con người không toàn hảo nhưng ai cũng có linh hồn. Tượng đá cũng không thể toàn hảo, nhưng tượng đá có linh hồn. Viet Museum là nơi hội tụ của linh hồn trăm ngàn thuyền nhân và trăm ngàn tử sĩ. Đây chính là ngôi đền thánh của chiến tranh Việt Nam. Cửa đền luôn rộng mở. Xin các bạn đem Quảng Trị về San Jose. Câu chuyện bắt đầu như thế và sẽ chấm dứt cũng như thế. Không thắc mắc mà cũng chẳng oán thù. Đừng quên là San Jose có công viên toàn cờ trắng tưởng niệm chiến tranh.

Chuyện kể từ đầu: 

Cá nhân tôi cũng không biết nhiều về các bạn dân cử miền Nam CA. Chỉ nghe nói thành phố nhỏ bé với Exit Little Sài Gòn có 5 ghế nghị viên mà thế hệ tương lai của Việt Nam đã ngồi 4 ghế. Tin mừng chưa bao lâu thì lại có chuyện cử tri sẽ tổ chức truất phế tất cả. Các bạn dân cử miền Nam lên xin miền Bắc cứu viện. Tôi cũng đến dự ngày vận động gây quỹ và nói được một câu gây tình thân hữu. Giao Chỉ nói rằng, chúng ta đã mất Hoàng Sa rồi lại mất cả Trường Sa. Xin đừng để mất Bol Sa. Từ đó mối thân tình được lưu ý. Nhưng rồi sáng kiến của anh em về việc xây dựng một tượng đài vinh danh trận Quảng Trị đã trở thành vấn nạn cộng đồng. Chuyện nhỏ thành lớn chuyện. Thật đáng tiếc.                                                                         

 Khóa Cương Quyết Đà Lạt 54.           

Cá nhân tôi là đại tá giám đốc PathFinder làm việc tại bộ Tổng Tham Mưu nên liên hệ rất nhiều với cố vấn Mỹ. Thường bay trực thăng đến các mặt trận. Gặp các bạn cùng khóa trên khắp 4 vùng chiến thuật. Năm 1954 Bắc Kỳ động viên có 300 thanh niên vào khóa tư phụ Thủ Đức. Bay từ Hà Nội vào Sài Gòn theo khóa Cương Quyết số 2 nhưng giờ chót quân xa chở chúng tôi lên học trường hiện dịch Đà Lạt. Khóa chúng tôi có danh hiệu Cương Quyết Đà Lạt 1974. Sinh viên sỹ quan học khóa Cương quyết chính tại Thủ Đức đã vào trường là ông Ngô Quang Trưởng.

Mùa hè 72 ở hỏa tuyến: 

Mười tám năm sau, mùa hè 1972 Bắc Quân tấn công miền Hỏa tuyến chiếm gần hết Quảng Trị làm rung động đất Huế. Có ông thượng sĩ tiểu khu Thừa Thiên đạp xe quanh chợ Đông Ba nói rằng. Bà con không phải chạy. Trưởng hắn từ trong Nam bay ra rồi. Thực vậy. Cương Quyết Thủ Đức Ngô Quang Trưởng từ Cần Thơ bay lên Sài Gòn. Cùng ông Hinh, thủ khoa khóa 1 Nam Định ghé dinh độc lập rồi bay ra Đà Nẵng. Trực thăng bốc ra Huế, ông Trưởng đến ngay phòng tuyến sông Mỹ Chánh gặp đại tá TQLC Phạm Văn Chung. Tướng Trưởng kéo Chung ra một góc hỏi nhỏ. Giữ được không? Hai người cùng ngó về phía trước. Bên tay trái là Đại Lộ Kinh Hoàng, xa xa phía bên phải là Cổ thành Quảng Trị hiện trong tay Bắc Quân. Quay về ông tư lệnh, Phạm văn Chung lữ đoàn trưởng 369 trả lời. Thưa trung tướng, tôi giữ được. Hiện nay đường tiếp tế của địch quá dài nên đã yếu rồi. Chắc chắn tôi chặn đường của địch đánh Huế. Anh SVSQ khóa Cương Quyết Đà Lạt 54 nguyên thuộc trung đội 24 nói quả quyết với ông tư lệnh quân khu. Nhưng ta phải phản công ngay. Anh bạn cùng khóa với tôi đã kể lại câu chuyện bên bờ sông Mỹ Chánh. Bây giờ ông SVSQ Cương Quyết Thủ Đức Ngô Quang Trưởng và SVSQ Cương Quyết Đà Lạt đều không còn nữa. Nhưng ngay sau đó trận phản công bắt đầu. Từ phòng tuyến Mỹ Chánh lữ đoàn 2 nhẩy dù đi cánh trái do đại tá Trần Quốc Lịch chỉ huy. Anh Lịch là SVSQ khóa Cương Quyết trung đội 21. Lữ đoàn phó cũng là bạn cùng khóa. Trung tá Ngô Lê Tĩnh với 53 huy chương và 4 chiến thương. Anh Tĩnh là người nhiều huy chương nhất của gia đình mũ đỏ. Cánh quân tay mặt đi phía biển do SVSQ trung đội 22 chỉ huy. Bây giờ anh là đại tá TQLC Ngô Văn Định lữ đoàn trưởng 258. Với 5 lần bị thương, 22 lần tuyên dương có cả đệ tam bảo quốc, Anh là người có nhiều chiến công nhất của binh chủng mũ xanh. Nhận lệnh chỉ huy lữ đoàn 258 bao gồm 5 tiểu đoàn TQLC và 1 tiểu đoàn pháo 105 tổng cộng 5 ngàn chiến binh. Lữ đoàn phó là trung tá Đỗ đình Vượng cùng khóa Cương Quyết. Hai cánh quân cùng tiến về Cổ Thành bên sông Thạch Hãn. Thật là sự trùng hợp kỳ lạ trong một chiến dịch đã có đến 3 tư lệnh lữ đoàn và 2 phụ tá cùng khóa tham dự. Nhưng Phạm văn Chung không còn nữa. Ngày nay chuẩn tướng Trần Quốc Lịch cũng đã ra đi. Cả khóa 300 chiến hữu 10 phần chết 7 còn 3. Hiện chỉ còn đại tá Ngô Văn Định và chúng tôi cư ngụ tại San Jose. 

Anh Tĩnh và anh Vượng vẫn còn đây. Một anh bạn học sinh tiểu học từ Nam Định đã chỉ huy lữ đoàn Thiết Giáp chia làm 4 đơn vị đem chiến xa yểm trợ cho Dù và TQLC khi đánh trận Cổ Thành. Ngày nay đại tá thiết giáp Hà Mai Việt ở TX vẫn còn lận đận đi biếu sách Tâm Hồn Cao Thượng để báo hiếu cho thân phụ.

Giọt nước mắt mùa Thu.

Dù rằng chúng tôi hoan nghênh và chào đón Tượng Đài trên đất Việt Museum nhưng thủ tục giấy tờ và kiểm soát kỹ thuật kiến trúc vẫn phải thi hành và thời gian là trở ngại chính. Kiến trúc sư của dự án cho biết chỉ nguyên lấy hẹn với chuyên viên thành phố cũng phải chờ 2 tuần. Nhà ngoại giao số một của chúng tôi phải bỏ việc chính tại dược phòng để đi lo ngày đêm cho việc phụ. Trong danh sách thành phần góp sức quan trọng có tên Ms. Hoàng Mộng Thu cả 2 phía. Nhân danh trưởng đoàn Lam Sơn cô Thu đã đích thân xây tường tưởng niệm 30 tháng tư tại Museum . Lần này cô lại cầm bản vẽ đi gõ cửa tại San Jose City. Các nhân vật thẩm quyền đã đưa câu hỏi không thể tranh cãi. Hồ sơ này đã thực hiện hơn 6 tháng và không hoàn tất ở một thành phố nhỏ bé miền Nam, làm sao bà lại nói rằng chúng tôi là đại đô thị trên triệu dân ở San Jose phải chấp thuận ngay trong một tuần. Bà phải biết rằng cái ông đại tá già ở Việt Museum đã tung hoành phá lệ hơn 10 năm tại đây. Chuyện như vậy thử hỏi nhà ngoại giao số 1 của chúng ta đã hòa giải ra sao? Nước Mắt Mùa Thu rửa sạch mọi khó khăn. Trước bàn hội nghị cô Thu giải thích trong nước mắt chan hòa. Cô khóc cho Thuyền nhân. Cô khóc cho Tử sĩ. Cô khóc cho thân phận và có khóc cho hồ sơ tượng đài Quảng Trị. Các ông bà Mỹ khó tính bỗng hoảng hồn xuống nước dỗ dành người phụ nữ Việt Nam đi tìm đất cho Linh Hồn Tượng Đá. Và ngày hôm sau thư từ thượng viện CA ong Dave gửi đến. Điện thoại từ văn phòng giám sát quận hạt ong Lee gọi qua. Tel hỏi thăm kết quả từ nghị viên số 7 trực tiếp nhắc nhở. Nước mắt mùa Thu của con cháu bà Triệu Ẩu ướt đẫm hồ sơ tượng đài Quảng Trị. Nhà Thầu bắt đầu chuẩn bị đưa máy đào khởi công.

Đâu là mây trời Cam Lộ.

Trong phái đoàn Việt Museum xuống miền Nam ký nhận hồ sơ Quảng Trị có bác Nguyễn Đức Cường hiện là chủ tịch hội đồng quản trị cơ quan IRCC. Xin nhắc qua về nhân vật quan trọng của chúng tôi. Ông Cường là thanh niên Bắc Kỳ di Cư 54 được học bổng du học Hoa Kỳ. Đầu thập niên 70 thành tài về nước gặp lúc tổng động viên. Phần lớn các nhà chuyên môn bằng cấp Hoa Kỳ đều lên Quang Trung làm tạp dịch để chờ vào Thủ Đức tòng quân. Nội các của thủ tướng Trần Thiện Khiêm cần cải tổ nhân sự với các nhà khoa bảng tốt nghiệp từ Hoa Kỳ. Quý vị có học vị chuyên môn từ đại học Mỹ đang lao động cắt cỏ hàng rào trại lính bỗng được mời ra giúp nước. Tưởng rằng tương lai sẽ trở thành chuẩn úy Thủ Đức đi khắp 4 vùng chiến thuật nào ngờ được về lại Sài Gòn học việc để lãnh chức tổng trưởng kinh tế. Đó là phần số bác Nguyễn Đức Cường vào đầu thập niên 70.

Nhưng hoàn cảnh bác Phan Quang Tuệ có kỷ niệm đau thương hơn với tượng đài Quảng Trị. Lần này xuống chứng kiến lễ bàn giao Linh Hồn Tượng Đá với tư cách chủ tịch hội đồng tư vấn của Việt Museum, ông Tuệ vốn đã là thẩm phán tòa di trú liên bang tại San Francisco. Hơn 40 năm trước ông Tuệ là trung úy Thủ Đức ngành tư pháp đang phục vụ tại Tối Cao Pháp viện. Mặt trận hỏa tuyến bùng nổ dữ dội. Hai bên đang quần thảo khắp vùng Đông Hà, Triệu Phong và Cam Lộ. Bác Sĩ Phan Quang Đán, Quốc Vụ Khanh của chính phủ đang lo cho dân ty nạn đã gọi điện cho trung úy Tuệ. Ông kêu con trai ra ngay miền Trung. Người con út là phi công khu trục đã gãy cánh và mất xác tại chiến trường Cam Lộ. Đây là người em trai duy nhất. Ông Tuệ kể lại. Đại Uý Phan Quang Tuấn bị hoả tiễn Sam bắn rơi ngày 6 tháng 4, 1972 trên không phận Cam Lộ.  Phi công Trần Thế Vinh là người giao xách tay hành trang của Tuấn cho tôi.  Qua ngày hôm sau Trần Thế Vinh bị bắn rơi.  Buổi lễ cầu an cho Đại Uý Tuấn thành lễ cầu an cho cả hai phi c ông VNCH.  Cam Lộ là chỗ nào.Trên bản đồ Việt Nam, nếu ta kẻ một đường dọc và một đường ngang chính giữa. Giao điểm của 2 đường kẻ chính là Cam Lộ. Đó là lý do chúng tôi mời ông bà Tuệ suôi Nam để đón linh hồn tượng đá Quảng Trị về San Jose. Dưới trời Bolsa sẽ có người nhớ về mây trời Cam Lộ.

Tại Sao lại là Việt Museum.

Viện bảo tàng của chúng tôi có tên dài và đầy đủ là Viện Bảo tàng Thuyền Nhân và Việt Nam Cộng Hòa. Ước mong thành lập Museum đã có trên 30 năm. Thực sự có duyên may vào được khu vườn lịch sử San Jose từ năm 2006. Năm nay 2021 ngôi nhà Victoria thêm đất và khu vườn công sản trị giá 4 triệu Mỹ Kim. Các tác phẩm và di sản hiện có đã lên đến 6 triệu mỹ kim bao gồm 100 danh hiệu gần như vô giá. Những danh họa sơn dầu về thuyền nhân và chiến tranh. Di sản của ông Thiệu do bà Thiệu trao tặng. Ngôi sao đầu tiên của tướng Lương Xuân Việt. Những bộ quân phục của hải lục không quân VNCH. Di sản đem theo của đại tướng Viên. Quà tặng của tướng Westmoreland gửi ông Viên. Gạt tàn thuốc lá của tướng tuẫn tiết Lê Văn Hưng. Đôi nạng gỗ của Việt Dzũng. 4 cây súng trường của Nga Tàu Mỹ và Pháp trao vào tay thanh niên Việt 2 miền trong cuộc chiến 21 năm. Các bức tượng đài vô giá. Ba bộ huy chương VNCH mỗi bộ 120 chiếc trị giá tổng hợp 200 ngàn mỹ kim. Hai con thuyền Cà Mau vượt biển đi suôi và con thuyền Hải Nhuận từ Huế đi ngược. Cả hai đến bến tự do và nằm cạnh nhau tại Museum Thuyền nhân. Ngay cửa Museum có tấm bảng ghi lại ý nghĩa của viện bảo tàng đầu tiên và duy nhất của người Việt trên thế giới. Với tro tàn lịch sử. Ta xây dựng bảo tàng. Đem quá khứ huy hoàng, gửi tương lai vĩnh cửu (We build the Museum of the future from the Ashes of the Historical Past) Tất cả học sinh Silicon Valley cả ngàn em đều phải đi Field Trip  hàng năm tại đây.

Và chính ở viện bảo tàng này đã có hàng trăm ngàn linh hồn thuyền nhân đi mà không đến, có hàng trăm ngàn tử sĩ hy sinh cho chúng ta được sống. Thưa quý vị chính tại nơi đây chúng tôi sẽ hân hoan chào đón linh hồn tượng đá Quảng Trị từ miền Nam California. Đây chính là quá khứ huy hoàng gửi tương lai vĩnh cửu. Chúng tôi không tranh luận mà cũng chẳng hận thù. Chỉ yên lặng đón chào bằng nước mắt mùa Thu.( Đại tá Giao Chỉ, Vũ Văn Lộc)

Sau đây là thông báo chính thức của cơ quan IRCC/Viet Museum

Thông báo đặc biệt của cơ quan IRCC/VietMuseum

3017 Oakbridge Dr San Jose CA 95121

408 316 8393   giaochi 12@gmail.com   vietmuseums@gmail.com

Cơ quan xin hân hạnh thông báo.

Được sự thỏa hiệp của History Park và thnh phố San Jose, cơ quan IRCC/ Viet Museum chúng tôi sẽ chính thức tiếp nhận tượng đài “Tái Chiếm Cổ Thành Quảng Trị” do Uỷ Ban Xây Dựng Tượng Đài thuộc tổ chức “Quang Tri Victory Foundation” thực hiện vào ngày 18 tháng 9-2021 tại thành phố Westminster. Sau lễ tiếp nhận, tượng đài sẽ được đưa về an vị bên cạnh “Bức Tường Tưởng Niệm” các vị đã tuẫn tiết ngày 30/4/1975. Trong khuôn viên Việt Museum thuộc Công Viên Lịch Sử -History Park, San Jose. Đây là một di sản vô giá do Quang Tri Victory Foundation thực hiện với sự cộng tác của các thành phần tình nguyện trong cộng động Việt Nam 2 miền Nam Bắc California và sự ủng hộ của đồng hương khắp nơi. Việt Museum là viện Bảo Tàng Thuyền Nhân và Việt Nam Cộng Hòa đầu tiên và duy nhất trên thế giới được thành lập trên phần đất vinh danh lịch sử San Jose là nơi có số lượng người Việt đông đảo nhất cư ngụ ngoài Việt Nam. Đây là những lý do mà tổ chức Quang Tri Victory Foundation đã quyết định dành cho Việt Museum được vinh dự tiếp nhận tượng đài Quảng Trị. Chúng tôi xin vui mừng loan báo tin rất quan trọng và gửi lời chân thành cảm ơn Uỷ Ban Xây Dựng Tượng Đài. Sau khi tượng đài được an vị tại Việt Museum chúng tôi sẽ hợp tác tổ chức lễ khánh thành trọng thế với sự tham dự của các cấp dân cử cùng toàn thể đồng hương Việt Nam tại Bắc Cali và khắp nơi.                       

Ký tên:  Vũ Văn Lộc              Giám đốc cơ quan IRCC/Viet Museum,                  Nguyên đại tá thuộc bộ Tổng Tham Mưu QLVNCH,                                   

Nhân chứng ủy nhiệm 1   Nguyễn Đức Cường                                                                                  Chủ tịch hội đồng quản trị IRCC/Viet Museum.                                                                            Nguyên Tổng trưởng Kinh tế Đệ nhị Cộng Hòa.                                                                                                                                                                                 Nhân chứng ủy nhiệm  2  Phan Quang Tuệ,                                                                        Chủ tịch hội đồng Tư vấn IRCC/ Viet Museum,                                         Nguyên chánh thẩm tòa án di dân liên bang tại San Francisco  

*************************************

Linh Vu  10:24 PM (8 minutes ago)   To BacLoc.

Your story is touching / uplifting and I am very sure many people in San Jose greatly appreciate everything you have done for the community for almost 50 years.   Every time I read any of your articles,  I would learn something very valuable. So for that, I am very grateful.   The lesson that I learn from this writing is this

A house divided will help those that might not have our best interest in mind.  This is true even within our family and not alone in the community.   And more importantly,  don’t let temper take the best of you for you might end up doing something that destroys instead of building.  The story of Judge Phan Quang Tue’s brother is very beautiful in its tragedy, bravery and temperament.

The will of the Vietnamese as Dr. Dan would have espoused can be seen indirectly throughout the process.  What’s lacking is a little humility and putting a little bit of thought into lifting oneself up by lifting the community and others and not stepping on each other, putting each other down in order to lift oneself up.

The article shows the political leverage that you have, which is justly so.   However, political power is fleeting because it is often dependent on the personality of individuals.  We need to institutionalize it so that it is permanently lasting.–

Giao Chi San Jose.   giaochi12@gmail.com  (408) 316 8393

Ngôi Sao Việt Tỏa Sáng Trên Vòm Trời Văn Học Hoa Kỳ

Phương Hoa

C & R Press today announced the winners of its 2020 Poetry, Fiction, and Nonfiction. In the fiction category, the winner is Khanh Ha’s story collection “A Mother’s Tale and Other Stories.”

Slated for publication in the  Fall 2021, it is praised by the publisher:

“This was a decided favorite among readers and the unanimous choice. We could go on but A Mother’s Tale is poignant, illustrates a tremendous understanding of voice, and, while casting a sharp eye on the tragedy of war, is hauntingly beautiful in many ways.”

https://www.theusreview.com/reviews-1/A-Mothers-Tale-and-Other-Stories-by-Khanh-Ha.html#.YJIl5rVKiM9

(Bài đã đăng trên Việt Báo: https://vietbao.com/p301420a305547/khanh-thuc-ha-khanh-ha-ngoi-sao-viet-toa-sang-tren-vom-troi-van-hoc-hoa-ky )

Nhà văn Khanh Ha (Hà Thúc Khánh)

Vừa qua, Văn Bút Việt Nam Hải Ngoại Vùng Đông Bắc Hoa Kỳ (VNHNVĐB HK) mà tôi tham gia, nhận được một tin vui thật lớn, làm rộn ràng cả diễn đàn Văn Bút.  Đó là tin văn sĩ gốc Việt Hà Thúc Khánh (Khánh Hà), phu quân của thành viên Văn Bút văn thi sĩ Nguyễn Phương Thúy, đã đoạt cùng lúc hai giải thưởng văn học giá trị của Hoa Kỳ chỉ cách nhau có một tháng.  Giải truyện ngắn “2020 WILLIAM FAULKNER Literary Competition” hồi tháng 9, và đến nay, gần cuối tháng 10, anh lại đoạt tiếp giải “THE 2020 ORISON ANTHOLOGY Award in Fiction” trong cùng một tác phẩm, “THE WOMAN-CHILD.”

Ngoài việc cùng chung sinh hoạt trong Văn Bút VNHNVĐB HK, tôi còn là thành viên nhóm Cô Gái Việt (CGV) cũng ở Hoa Kỳ, một diễn đàn quy tụ toàn nữ văn, thi, nhạc sĩ Việt, do Phương Thúy điều hành. Cô cũng là chủ nhiệm kiêm chủ bút Tuyển Tập Cô Gái Việt, phát hành mỗi năm một lần, gồm những bài viết của thành viên CGV trên nước Mỹ và thế giới, với mục đích góp phần bảo tồn Việt Ngữ và giữ gìn văn hóa Việt Nam nơi hải ngoại, v.v.  Nhờ vậy, tôi mới có dịp may được quen biết nhà văn Khánh Hà (Nv KH). Xin kính chia sẻ cùng quý độc giả cuộc trao đổi đầy thú vị dưới đây giữa người viết và Nv KH:

Thưa anh Khánh Hà,

Trước hết, Phương Hoa xin trân trọng chúc mừng anh đã đoạt được hai giải thưởng văn học giá trị vừa rồi, và cám ơn anh dành cho P. Hoa cuộc đổi trao, chia sẻ thật đặc biệt, thật vinh dự này.  Là một người viết văn tiếng Việt, và chỉ mới bắt đầu tập tò viết chút ít tiếng Anh gần đây, nên P. Hoa vô cùng khâm phục sự thành công tuyệt vời mà anh giành được khi hội nhập vô dòng chính của văn học Hoa Kỳ. P. Hoa xin phép được hỏi anh đôi điều, mong anh vui lòng chia sẻ để độc giả Việt Báo và bà con đồng hương Việt khắp nơi cùng chia vui với anh.

Nv KH: Xin cám ơn chị P. Hoa đã có nhã ý giới thiệu tôi, một Vietnamese American writer, cho độc giả Việt Báo. Rất hân hạnh được tiếp chuyện với chị hôm nay.

P.Hoa: Dạ cám ơn anh. Thưa anh, xin anh cho biết thêm chi tiết về hai giải thưởng truyện ngắn của WILLIAM FAULKNER Literary Competition” và “ORISON ANTHOLOGY Award in Fiction” đã trao cho tác phẩm “THE WOMAN-CHILD” cùng giá trị văn học của chúng, và lý do tại sao anh dự thi hai giải thưởng ở hai nơi lại cùng một tác phẩm? Và nếu tiện, xin anh tóm tắt đôi điều về tác phẩm “THE WOMAN-CHILD” đã đoạt giải?

Nv KH: Thưa chị, giải William Faulkner Literary Competition trao giải nhưng không xuất bản truyện đoạt giải; còn giải Orison Anthology Award in Fiction sau khi trao giải sẽ xuất bản truyện—lịch trình là mùa thu năm 2021. Tóm lại, không có sự mâu thuẫn hay bất đồng giữa hai giải về sự đệ trình của mỗi truyện tranh giải. Truyện “The Woman-Child” được tóm lược như sau:

Set in Vietnam 20 years after the end of the war in a coastal  habitat being ruined  by modern  aquaculture industry, “The  Woman-Child” tells a story of a tender relationship between Vietnam-born Minh who as a Vietnamese expatriate living in the United States visits the country as a graduate student, and a young local girl who lives  on the  seaside with its  ever-present ocean and its ecological beauty, set against a backdrop of the Vietnam’s environmental degradation caused by shrimp aquaculture, when half a million hectares of coastal mangrove forests had been razed to become prawn farms to feed the American market.

(P.Hoa xin tạm dịch: Truyện lấy bối cảnh ở Việt Nam, 20 năm sau chiến tranh, trong một môi trường sống ven biển đang bị hủy hoại bởi kỹ nghệ thủy sản tân tiến. “The Woman-Child” kể câu chuyện về mối quan hệ mong manh giữa nhân vật tên Minh, một Việt kiều Mỹ, sau khi tốt nghiệp trở về thăm quê hương, và một cô gái trẻ địa phương sống ven biển với đại dương mênh mông cùng vẻ đẹp sinh thái thiên nhiên tự thuở nào của nó, giờ đây phải đối diện với sự suy thoái môi trường tại Việt Nam do kỹ thuật nuôi tôm, khi nửa triệu mẫu rừng cây đuốc ở ven biển đã bị san bằng để làm khu nuôi tôm cung cấp cho thị trường Mỹ.)

P.Hoa: Tuyệt vời. Thưa anh, ngoài hai giải thưởng này ra, theo chỗ P. Hoa được biết, anh đã từng nhận “không biết cơ man nào” (cười) thành tích. Ví dụ như, 7 lần anh được đề cử vào giải “Pushcart Prize,” một giải thưởng văn học được vinh danh nhiều nhất nước Mỹ kể từ năm 1976, là hội văn học mà hầu hết các nhà văn, nhà thơ, nhà phê bình văn học, viết tiểu luận nổi tiếng ở Hoa Kỳ tham gia từ 1976 cho đến nay. Rồi thì tác phẩm của anh cũng từng vào chung kết giải thưởng “The Mary McCarthy,” “Many Voices Project,” “Prairie Schooner Book Prize,” “The William Faulkner-Wisdom Creative Writing Award,” là những giải thưởng nổi tiếng, và giải “The Sand Hills” dành cho sách hư cấu hay nhất, tiếp đến là giải “Robert Watson” của Greensboro Review về tiểu thuyết hay, và còn nữa…

Ôi, đúng là đếm muốn… hụt hơi luôn rồi (cười). Nhờ anh điều chỉnh lại cho đúng, bổ sung thêm những giải thưởng P. Hoa nêu còn thiếu trong danh sách này? Vì P. Hoa biết còn nhiều giải thưởng khác chưa được cập nhật. Đặc biệt, xin anh cho biết, giải thưởng anh nhận đầu tiên là giải thưởng gì? Nhận được năm nào? Và tác phẩm đó tên là gì?

Nv KH: Cám ơn chị đã quá khen, và cũng xin cám ơn chị đã liệt kê đầy đủ. Sự thật là tất cả các giải thưởng đều nặng phần chủ quan, từ giải thưởng nhỏ đến giải thưởng lớn. Nếu có tâm đầu ý hợp với ban giám khảo—on the same vibrations—thì tỷ lệ thắng sẽ cao hơn, với điều kiện tiên quyết là sáng tác phải có giá trị. Tin vui thường đến rất bất ngờ vì có lẽ những gì mình mong muốn thường không bao giờ đến. Giải thưởng văn chương đầu tiên tôi nhận được là Robert Watson Prize, năm 2013 (see link in blue). Truyện ngắn nhan đề Heartbreak Grass (see link in blue).

P.Hoa: “Nếu có tâm đầu ý hợp với ban giám khảo” Nghe “ngồ ngộ” nhưng có lý lắm! (smile). Thưa anh, trong tất cả những giải thưởng của anh, giải thưởng nào mà anh tâm đắc nhất? Giá trị cao nhất? Có kỷ niệm nào đặc biệt đáng nhớ, vui buồn, trong những lần anh được giải, hoặc nhận giải, hoặc khi viết về tác phẩm?

Nv KH: Hai truyện ngắn tâm đắc nhất của tôi là “Heartbreak Grass” và “The Woman-Child.” Trong mỗi truyện người đọc có thể cảm nhận được sự linh động chân thành của những nhân vật và qua bối cảnh của truyện. Thưa chị, viết truyện đã khó thì đoạt một giải văn chương càng khó hơn. Cá vượt vũ môn trong thực tế chỉ là một ảo tượng cho biết bao nhiêu nhà văn. Nhưng tôi rất vui mỗi khi nhận được tin thắng giải mà nói theo tiếng Anh là “a pure joy.”

P.Hoa: Dạ anh. P. Hoa đã từng may mắn đọc qua truyện ngắn “Heartbreak Grass” của anh, nói về người thương phế binh Cộng sản được gọi là “Uncle Chung,” trở về sau trận chiến với hai mắt bị mù và tứ chi đều mất hết, rất sống động và cảm động… nên anh “đánh bại” hết các tác giả khác cũng đúng thôi. Và thưa anh, P. Hoa cũng được biết, truyện “Mrs. Rossi’s Dream” của anh mới xuất bản năm 2019 cũng đã nhận quá nhiều kết quả đẹp. Anh được “Foreword Reviews INDIES” trao cho huy chương Bạc về “Historical Adult Fiction” là tiểu thuyết lịch sử dành cho người lớn, và huy chương Đồng về “War & Military Adult Fiction” tiểu thuyết chiến tranh & quân đội dành cho người lớn, và “Booklist” đã vinh danh là sách mới hay nhất. Anh có thể cho biết chút ít về quyển sách này, anh lấy ý tưởng từ câu chuyện thật hay hư cấu? Và phải mất thời gian bao lâu thì anh hoàn tất quyển sách này?

Nv KH: Tiểu thuyết của tôi thường thành hình bắt đầu từ một hình ảnh. Hình ảnh nguyên thủy chuyển biến thành quyển sách “Mrs. Rossi’s Dream” đến từ một documentary film. Ở đó một bà đồng bóng dẫn một phụ nữ Mỹ đến một nấm mồ nơi thi thể con bà đã được an táng cách đó 20 năm. Lúc bấy giờ tôi đã sống ở đất Mỹ rất lâu và hình ảnh đó vẫn sống trong tôi qua nhiều năm nữa cho đến một hôm tôi cảm nhận được sự thôi thúc phải viết về hình ảnh đó. Trong suốt thời gian viết tôi ngỡ như mình là một đứa bé đang học những điều lạ lùng ở trái đất này, một môi trường đầy đam mê và quyến rũ, đầy những con người đủ chủng tộc, đầy bí ẩn, đầy tham lam, gian ác và hung dữ, nhưng ngược lại cũng đầy tình thương và tha thứ. Một buổi sáng sau hai năm viết liên tục, tôi bước ra ngoài và đứng nhìn cây Hương Đào đang trổ bông rực một góc nhà. Và ve sầu bắt đầu kêu.

P.Hoa: Wow! Thiệt là phải… nín thở khi nghe anh kể (cười), vì có thể thấy sự quyết tâm, cũng như trí tưởng tượng quá phong phú của anh đã thuyết phục được độc giả Mỹ, một điều không phải dễ cho tất cả các nhà văn viết tiếng Anh, nhất là khi tiếng Anh là ngôn ngữ thứ hai. Và, P. Hoa được biết anh tốt nghiệp ban Văn Chương/Báo Chí ở đại học Ohio, xin cho hỏi, anh có xử dụng bằng cấp này cho việc làm nào khác hay là anh chỉ chuyên viết văn? Về viết văn, cho tới hiện tại anh đã xuất bản được bao nhiêu tác phẩm? Truyện ngắn? Truyện dài?

Nv KH: Tôi không có cơ hội để áp dụng học thức của mình về ngành báo chí; nhưng cách viết của báo thật sự giúp tôi khi viết văn—hành văn của báo chí là ngắn, gọn, gãy, đủ—nói khác hơn là cách diễn đạt phải ngắn gọn và rõ ràng. Đọc Ernest Hemingway có lẽ quí độc giả sẽ thấy tính chất đó. Tác phẩm đầu tiên của tôi là “Flesh,” kế đến là “The Demon Who Peddled Longing,” và tác phẩm gần đây nhất là “Mrs. Rossi’s Dream.” Riêng về truyện ngắn thì tôi có trên 30 truyện đã xuất bản qua nhiều tạp chí văn chương Mỹ–phần lớn là những tạp chí của những chương trình Master of Fine Arts (MFA) do những sinh viên cao học quản lý và điều hành từ các trường đại học khác nhau.

P.Hoa: Dạ, cám ơn anh. Xin cho hỏi, anh có nhà văn thần tượng nào cho phong cách viết của anh không? Và anh có thể cho biết anh có những gửi gắm gì, nhắn gửi gì cho độc giả trong những câu chuyện về chiến tranh như “Mrs. Rossi’s Dream” chẳng hạn?

Nv KH: Thần tượng về văn chương thì tôi không có; tuy nhiên tôi thích đọc Ernest Hemingway, William Faulkner, Cormac McCarthy, Robert Penn Warren. Tác phẩm “Mrs. Rossi’s Dream” hoàn toàn đứng riêng về phương diện chiến tranh. Nó chỉ mô tả sự tàn bạo vô nhân của chiến tranh và sự mất mát của chúng ta trong tình nhân loại. Là một nhà văn tôi chỉ viết khách quan nên không bao giờ có tham vọng biểu dương một chủ đề hay gởi đời một bài thuyết pháp.

P.Hoa: Dạ anh. Nhưng dù anh có khiêm nhường mà nói thế, độc giả vẫn có thể nhận ra những “sự tàn bạo vô nhân của chiến tranh” anh mô tả trong truyện, là những nhắn gửi, những lời kêu gọi thống thiết lương tâm loài người về đạo đức, về lòng nhân, và về tình người với nhau. Cho P. Hoa hỏi tiếp, truyện đầu tay bằng tiếng Anh anh viết là khi nào, và đó là chuyện gì? Điều gì đã giúp anh “đánh đâu thắng đó” khi gửi bài dự thi? Anh đã luôn “đoán trước” được chủ ý và yêu cầu của ban giám khảo?

Nv KH: Thưa chị, truyện đầu tay Anh ngữ của tôi được viết lúc tôi là một senior ở trường đại học Ohio University, Athens, trong khi theo học một khóa Creative Writing. Giáo sư của tôi lúc bấy giờ là nhà văn nổi tiếng Daniel Keyes, tác giả của tác phẩm “Flowers for Algernon.” Cuối khóa ông chọn truyện ngắn của tôi và xin phép tôi cho ông gửi đăng trên tờ tạp chí Ohio Review. Nhan đề truyện ngắn là “A Woman from Saigon.” Tôi quên gần hết câu chuyện vì cũng hơn 30 năm rồi. Về việc gửi bài dự thi và “đoán được” chủ ý lẫn yêu cầu của ban giám khảo thì tôi xin lập lại một sự thật, một chân lý cho tất cả tác phẩm dự thi: Tất cả kết quả đều dựa trên sở thích cá nhân; cho nên nếu hợp tính, hợp thẩm mỹ với nhau thì tác phẩm đó sẽ thắng.

P.Hoa: Thưa anh, P. Hoa đã được đọc nhiều truyện ngắn tiếng Việt anh viết cho tờ Tuổi Hoa trước năm 1975. Khi đó anh còn trong tuổi học trò, mà những truyện ngắn anh viết như “Săn Người,” “Hoa Đầu Mùa,” hay “Tổ Ấm,” trên Tuổi Hoa, ngòi bút của anh khi ấy đã rất chững chạc, sắc sảo, rất hay, và đầy vẻ huyền bí không thua gì những nhà văn nổi tiếng. Một tương lai sáng lạn về văn học Việt Nam như thế, tại sao về sau ra nước ngoài anh không tiếp tục viết tiếng Việt nữa, mà chỉ chuyên viết sách tiếng Anh? Còn nữa, anh có dự định dịch sang Việt ngữ những tác phẩm của anh để bà con mình những người không biết nhiều tiếng Anh có thể đọc?

Nv KH: Thưa chị, thưở còn viết cho Tuổi Hoa tôi đang ở tuổi 13-15 và chỉ biết viết vì đam mê. Bao nhiêu năm, sau khi đã trưởng thành tôi không còn sự ngây thơ đó nữa, vì sự tự hào, dù đó là một hảo huyền, đã thúc đẩy tôi sáng tác qua Anh ngữ để đạt một số độc giả rộng lớn hơn. Việc chuyển dịch những gì đã viết từ Anh ngữ sang Việt văn đòi hỏi rất nhiều thì giờ và một tinh thần tận tụy mà tôi không làm được vì đã để hết tâm viết truyện bằng Anh ngữ. Ngoài ra, nếu muốn dịch hay thì nên để một dịch giả khác mình làm chuyện đó. Rất ít có tác giả nào tự dịch những gì mình viết.

P.Hoa: Dạ anh nói đúng lắm. Còn điều này, P. Hoa từng đọc một bài viết dễ thương từ phu nhân Phương Thúy của anh, tựa đề là “Giận”:

(http://nguyenpthuy.jigsy.com/files/documents/0a73d5cd-ab52-4c15-991e-b054ec2934ec.pdf)  

Trong đó có đề cập đến một bài tình thơ bằng tiếng Anh, “Gasoline Rainbow” rất ngọt ngào, rất lãng mạn, anh viết cho nàng khi hai người mới yêu nhau.  Xem ra hồn thơ Anh ngữ của anh cũng khá là… lai láng (cười). Như vậy, ngoài viết sách, anh có làm thơ tiếng Anh không?

Nv KH: Thưa chị có; nhưng đó cũng như so sánh một chef với một sous-chef. Tình yêu có thể gợi cảm hứng diễn đạt qua vần thơ để bắt giữ những sắc màu lãng mạn lúc đó, và tôi đã làm thơ khi tôi biết yêu. Nhưng cuối cùng tôi vẫn là một nhà văn.

P.Hoa: Anh đối đáp duyên dáng lắm (cười). Là một nhà văn gốc Việt rất thành công trong dòng chính văn học Mỹ quốc, anh thuộc vào hàng “tiền bối” của những cây viết mới bắt đầu, anh có lời khuyên gì, nhắn nhủ gì, bí quyết gì, để dẫn đến sự thành công vượt bực đó mà anh có thể chia sẻ cho những “hậu bối” trên con đường viết lách bằng Anh ngữ, và cả những cơ hội có thể thắng giải văn chương như anh?

Nv KH: Viết văn cũng như tập nấu ăn, thưa chị. Nếu có người chỉ dạy đó chỉ là mắm muối thêm vào thôi. Sự trưởng thành của một nhà văn đến từ chính mình, có nghĩa là viết và viết. Và đọc. Đọc nhiều để bồi bổ kiến thức cho kỹ thuật viết, và viết nhiều để tôi luyện kỹ thuật hầu tìm được tiếng nói của riêng mình. Một nhà văn không có tiếng nói đặc thù cũng giống như “generic drug” so sánh với “brand-name drug.” Nếu đây có thể xem là một lời khuyên thì xin chị chấp nhận.

P.Hoa: Dạ anh, tất nhiên đó là những lời khuyên vô giá! Câu hỏi chót là về sự nghiệp văn chương của anh: Mục tiêu sắp tới của anh là gì? Anh có dự định tranh đoạt những giải thưởng văn học nào trong tương lai? Và hiện anh có đang chuẩn bị in sách mới?

Nv KH: Tôi luôn bận với sáng tác. Lúc đang viết một tiểu thuyết thì tôi đã có một hình ảnh của sáng tác khác sau đó. Tiểu thuyết tôi vừa viết xong đã có một số truyện ngắn trích ra từ đó, đã và sẽ đăng trên một số tạp chí văn chương của Mỹ–Waccamaw Journal, Solstice Literary Magazine, Evening Street Press. Hiện tôi sắp kết thúc phần tham khảo cho sáng tác mới và sẽ bắt đầu viết vào năm tới.

P.Hoa: Hết sảy! Chúc mừng anh! Thật là ngưỡng mộ sức viết ngút ngàn như gió cuốn, như mây bay, như nước chảy của anh, những đức tính và sự quyết tâm ấy không phải nhà văn nào cũng làm được. Và, nếu không có gì bất tiện, anh có thể cho biết anh đến Mỹ năm nào và thuộc diện gì?

Nv KH: Thưa chị tôi du học ở Ohio University, Athens, vào thập niên 70, trước khi chúng ta mất nước vào tay Cộng sản.

P.Hoa: Dạ cám ơn anh. Để kết thúc cuộc trao đổi này, P. Hoa xin chân thành cám ơn anh Khánh Hà rất nhiều, đã bỏ thì giờ quý báu để chia sẻ nhiều điều thú vị và bổ ích cho những cây viết tiếng Anh “mầm non” gốc Việt (như P. Hoa) trong cuộc trò chuyện này. Kính chúc anh cùng gia đình vui khỏe, hạnh phúc, và riêng anh, chúc anh luôn tiến mãi trong sự nghiệp văn chương trên quê hương thứ hai này.

Nv KH: Xin thành thật cám ơn chị. Chúc chị và gia quyến được bình an trong thời COVID-19 này.

P.Hoa: Dạ cám ơn và kính chào anh.

Xin giới thiệu sách mới sắp xuất bản của Khánh Hà:

https://www.crpress.org/shop/a-mothers-tale-other-stories/

Quý độc giả nếu muốn đọc các truyện ngắn Việt ngữ của nhà văn Khánh Hà đăng trên báo Tuổi Hoa trước 1975 xin mời vô những đường link sau đây. (copy link bỏ lên Google để mở)

*Truyện Ngắn: “Săn Người”  trang 79, — TUỔI HOA số 85 & 86 — Xuân Mậu Thân 1968: https://drive.google.com/file/d/0B9E44PtYv9V-bG0wN09Sb29aOEU/view

*“Hoa Đầu Mùa” — TUỔI HOA số 76, 1967:

https://drive.google.com/file/d/0B9E44PtYv9V-SUExWFFMSlJRckU/view

*“Tổ Ấm” — TUỔi HOA số 52, 1966 (serialized Part 1):

https://drive.google.com/file/d/0B9E44PtYv9V-RnRQeFdDQVdybGs/view

*“Tổ Ấm”– TUỔi HOA số 53, 1966  (serialized Part 2):

https://drive.google.com/file/d/0B9E44PtYv9V-REl5Z0RDbGZLRmM/view

*“Tổ Ấm” — TUỔi HOA số 54, 1966 (serialized Part 3):

https://drive.google.com/file/d/0B9E44PtYv9V-aGZ2bjhVS0tzZDQ/view

*“Tổ Ấm” — TUỔi HOA số 55, 1966 (serialized Part 4):

https://drive.google.com/file/d/0B9E44PtYv9V-cFc3UEEzWGxEU0E/view

*“Tổ Ấm” — TUỔi HOA số 56, 1966 (serialized Part 5):

https://drive.google.com/file/d/0B9E44PtYv9V-VjJfczJhQVZwUDQ/view

*“Tổ Ấm” — TUỔi HOA số 57, 1966 (serialized Part 6):

https://drive.google.com/file/d/0B9E44PtYv9V-aDFheFlsc2RhSHc/view

Phương Hoa

• 

Sách mới nhà văn Khánh Hà sắp xuất bản, mà đã được giải nhất.