SƠN NAM NHÀ VĂN KHÔNG VƯỢT ĐƯỢC CÁI BÓNG CỦA MÌNH
SƠN NAM NHÀ VĂN KHÔNG VƯỢT ĐƯỢC CÁI BÓNG CỦA MÌNH
Năm 1956 thế kỷ hai mươi trong một buổi mạn đàm về văn chương chữ nghĩa nhà văn Nguyễn Đức Qùynh nói với tôi rằng trong đám nhà văn Việt Cộng không đi tập kết ở lại miền Nam có Sơn Nam là đáng kể .Theo nhà văn Nguyễn Đức Qùynh thì Hương Rừng Cà Mau của Sơn Nam là một tác phẩm tầm cỡ cả về văn phong lẫn ngôn ngữ nhất làøa à cá tính những nhân vật trong truyện.
Theo nhà văn Ngọc Linh thì Sơn Nam viết từ trong kháng chiến ch?ng Pháp vào đầu thập niên 50 của thế kỷ 20 và ký tên thật Phạm Minh Tày nhưng đúng như Sơn Nam kể lại sau này thì mãi 1955 ông mới viết truyện ngắn S?n Nam t? thu?t”Tôi sinh ra ở vùng đất U Minh,nơi đó là những cánh rừng tràm bạt ngàn kéo dài từ Rạch Gía qua Sóc Trăng,Bạc Liêu và đến tận Cà Mâu.Tôi bắt đầu sự nghiệp viết lách bằng những truyện ngắn năm 1955 trên văn đàn Saigon để từ đó có Mùa Len Trâu,Hương Rừng Cà Mau đựoc viết ra từ ký ức quê nhà mãi mãi không bao giờ phai nhạt”
Cũng theo tiết lộ của Sơn Nam thi cái tên này được đặt ra với họ Sơn là để nhớ bà ”nhũ mẫu” người Miên cho ông bú”tháp” và mớm cơm cho ông ăn thủa ấu thời họ Sơn là một họ lớn của người Miên
Năm 1964 làm tờ báo Quyết Tiến phụ trách phần văn học của tờ báo hàng ngày
này tôi thường phải tiếp xúc với Sơn Nam nhận bài anh viết cho trang trong tờ báo tôi thấy anh có vẻ hơi lừ đừ nhà văn Đỗ Bá Thế giám đốc chánh trị của tờ báo nói với tôi rằng Sơn Nam là một trường hợp khá đặc biệt là ”cộng sản nằm vùng nhưng lại mê nàng tiên nâu và bồ nhíù..”
Năm 1968 tôi phụ trách tòa sọan báo Hòa Bình Ngọc Linh phu trách trang trong tôi hỏi Ngọc Linh nghĩ thế nào về trường hợp Sơn Nam,Ngọc Linh cười rồi nói với tôi rằng”ông” biết tôi ”nằm vùng ” Sơn Nam cũng” nằm vùng ”không tố cáo tôi cảm ơn nhưng tôi” nằm vùng” khác Sơn Nam tôi không trai gái hút sách còn Sơn Nam thì”đủ món” nói thì ”ổng” bảo phải làm ravẻ trụy lạc để đánh lừa ”địch” nhưng mình không tin vì ”bản lĩnh” đàn ông của Sơn Nam yếu lắm
Sau Hương Rừng Cà Mau Sơn Nam viết nhiều có khi một ngày Sơn Nam viết tới ba truyện dài đăng báo hàng ngày nhưng càng viết càng xuống sức càng viết càng phơi bầy sự hạn chế của ngòi bút cũng như chữ nghĩa chứng tỏ nội lực không có bao nhiêu mà S?n Nam l?i sài quá tr?n nên hêt v?n
Trước ngày 30 tháng tư năm 1975 xẩy ra. Sơn Nam nhiều lần bị cơ quan an ninh của VNCH bắt vì tội họat động Cộng Sản trong khi người chỉ huy Sơn Nam”nằm vùng” thì lại chẳng một ai đụng tới cả
Sau ngày 30 tháng tư năm 1975 Sơn Nam được kết nạp vô Hội Nhà Văn nhưng không làm quan văn nghệ mà đi lang thang viết báo”chầu” kiếm tiền nuôi mấy cô bồ nhí khiến bà vợ nổi nóng đăng bố cáo Sơn Nam mất tích trên đài truyền hình tới lúc này thiên hạ mới khám phá ra nhà văn của chúng ta thích đi lang thang trong thành phố Saigon là để sưu tầm ”bố nhí” chứ không hề đi thực tế gì ráo trọi,hẻm này ông có một cô ”bồ nhí” hẻm kia ông bao một cô gái bán nước mía Sơn Nam bị xe đụng không có tiền chạy chữa báo chí phải lên tiếng quyên góp tiền chạy chữa cho ôngSơn Nam được ”hóa giá” nhà nhưng vợ cái con cột của ông ở ông vẫn phải ở nhà thuê nay với cô bồ nhí này mai ở nhà thuê với cô bồ nhí khác
Sơn Nam bán được tòan bộ tác phẩm cho nhà xuất bản nọ ai cũng tưởng túi Sơn Nam rủng rỉnh tiền bạc nhưng có ai ngờ vừa nghe tin ông bán bản quyền sách có tiền vợ cái con cột đã lại xâu xé khiến Sơn Nam lúc nào cũng rách bươm cái chân bi tai nạn xe cộ các bác sĩ” nhà thương thí” chữa chạy sao đó lành nhưng” dị dạng” đi lại khó khăn cần giải phẫu”chỉnh hình ”thêm m?t l?n n?a,nhưng túi Sơn Nam rỗng ông đành”chịu trận” đi ”cà nhắc” cho qua ngày, báo chí lại can thiệp lại kêu gọi lòng hảo tâm của bạn đọc
Sơn Nam là anh nhà văn khá ly kỳ làm khá nhiều nghề nào cố vấn về phong tục vùng đồng bằng sông Cửu Long cho đạo diễn phim Người Tình nào làm trợ lý cho quan chức tổ chức kỷ niệm Saigon 300 năm, nào tham gia các cuộc tế lễ các danh nhân kiếm chút cháo
Tâm hồn Sơn Nam là tâm hồn một thisĩ những vần thơ mở đầu cho Hương Rừng CàMau thật bay bổng
”Muỗi vắt nhiều hơn cỏ
chướng khí mù như sương
thân không là lính thú
sao chưa về cố hương
chiều chiều nghe vượn hú
hoalá rụng buồn buồn
tiễn đưa về cửa biển
những giọt nước lìa nguồn
đôi tâm hồn cô tịch
nghe lắng sầu cô thôn”
Sơn Nam đã viết xong bộ hồi ký đồ sộ tuổi đã trên tuổi ”xưa nay hiếm ”khá nhiều nhưng vẫn phải ”cày” liên tục,viết đủ thứ theo đơn đăt hàng của báo chí viết báo tết từ lúc mới bắt đầu mùa hè
Theo lời tâm sự của Sơn Nam thì ông viết nhiều nhưng càng viết càng thấy những gì mình viết ra sau này thua xa Hương Rừng Cà Mau tác phẩm đầu đời
Sơn Nam đã nhìn lại mình khá chính sác cả đời văn của Sơn Nam chỉ có Hương Rừng Cà Mau và Mùa Len Trâu là đáng kể còn lại chỉ là những thứ ..mua vui, cho thiên hạ kiếm bạc sài chơi. Không hơn không kém
Giữa năm 2008 Sơn Nam bị vợ con bỏ rơi phải tá túc nơi thư viện quận Gò Vấp rồi suy tim suy thận viêm phổi phải vào cấp cứu ở bệnh viện Gia Định chỉ mấy ngày thì rời cõi thế.Thế là thiên hạ như lũ kên kên khai thác sác chết Sơn Nam tại nhà tang lễ nhưng không dám làm trái nguyện vọng người chết là xin miễn chôn ở nghĩa trang thành phố và chôn ở nghĩa trang tỉnh Bình Dương
Hồ Nam