Việt Nam Hai Chữ Thương Và Tủi Tang thương thường chỉ ba mươi năm. Buồn quá, buồn ơi nước Việt Nam! Nửa Thế Kỷ rồi chưa ngước mặt, gặp, nhìn, ai cũng một câu than! “Vì đâu nên nỗi? Vì sao nhỉ? Nam Bắc một nhà xỉa xói nhau! Đông với Tây là hai Thái Cực! Bốn phương tên bắn lạc đi đâu?”. Việt Nam, hai chữ, ai bày đặt? Vượt xuống phương Nam, hết chỗ về? Vượt tới châu Âu rồi Mỹ Quốc. Vượt hoài như thể lũ chim di! Chim di hết rét bay về chỗ chúng đã từng sinh từng trưởng thành…Người khác loài chim nên mất hướng, lạc loài quên mất chỗ khai sinh! Tôi buồn ngồi lật từng trang sử, đọc lại từng trang máu đỏ lòm. Người trước chưa ai luồn với cúi, chưa ai để mất tấc giang sơn… Tang thương! Ai khiến dâu thành biển? Ai khiến dòng sông phải chuyển dời? Ngon núi Chứa Chan thành đất phẳng? Tượng nàng Tô Thị bị nung vôi? Việt Nam – hai chữ, Thương và Tủi. Ly khách hỡi người ai tủi thân? Ai đã nằm gai? Ai nếm mật? Ai còn trong túi Thẻ Công Dân? Thôi, tôi không hỏi ai, ai nữa. Ngó lại mình đây, đẹp đẽ gì? Cải Tạo nuốt đau và nuốt nhục, ra tù gạt lệ, cũng ra đi… Trần Vấn Lệ
