Y Đức Hai Họ Mộng Bào cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 35 Giặc nội xâm mưu thâm kế hiểm Bầy hắc nô đàng điếm ăn chơi Gian thần ác bá khắp nơi Liên minh ma quỷ giống nòi kể chi Đạo Dẫn than tới thì mạt vận Bạn ta từng lận đận lầm than Bốn bề khói lửa điêu tàn Ngoại bang xâm lấn dã man nhục hình Còn tin ai triều đình đổ nát Thói sai nha sát phạt chẳng từ Cạn nguồn suối mát chân như Phật tiên quả đắng thiên tư cửa thiền Người thày thuốc triền miên sầu tưởng Treo cờ sao ba tượng trong tòa Tiều kêu đồ ấy lập lòa Tiên thiên bày biện nhạt nhòa làm chi? Ngư thắc mắc có gì khó hiểu Nhập Môn rẳng bảng hiệu nhà ta Âý từ kinh dịch thảo ra Nửa trong y học bao la thần kỳ Môn trong quẻ Bào Hy có tám Tính toán thành Kiền Khảm Tốn Ly Tiếp theo Cẩn Chấn Khôn Đoài Tiên thiên một bức đồ khai muôn loài Coi phương hướng trần ai sinh hóa Tám quẻ gieo nhân quả xấu lành Âm dương đủ cả ngũ hành Đạo y kinh dịch tính danh rõ ràng Kiền tây bắc rồi sang đình Hợi Tuất lẻ loi chới với đi đâu Khảm phương chính bắc tương cầu Tý cung nhấp nhổm nhiệm mầu biết không Cấn đông bắc hanh thông Dần Sửu Chấn soán ngôi đương Mão phương đông Chân trời trải rộng mênh mông Tốn kia Thìn Tỵ cánh đồng đông nam Hướng chính nam nhăm nhăm đương Ngọ Ly cung này sáng tỏ chiều lam Khôn Mùi Thân phía tây nam Đoài đương ngôi Dậu lại nhằm tây phương Trong tám hướng âm dương suy xét Máy trời xây rõ nét năm hành Hậu thiên Ly Khảm tạo thành Cho hay khí huyết rõ rành chủ trương Ly hơi lửa thuộc dương khí bốc Khảm rõ ràng là nước máu âm Song mà Ly đứng bóng dâm Khảm cung đầy giữa thật cầm chân dương Biết hư thực âm dương biến hóa Hiểu chưa thông hậu quả khó lường Mong rằng y thuật tinh tường Nước đầy lửa trống tìm đường cứu nguy Cần hòa hợp phải tùy nước lửa Thế mạnh này chất chứa trong mình Yếu thời nước lửa bất minh Chưa thông kinh dịch thuận tình chước y. *Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp 15.4.2020 Lu Hà Y Đức Hai Họ Mộng Bào cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 36 Tổ sư dạy Hiên Kỳ trước hết Quẻ Bào Hy phải thiệt tỏ tường Tiều phu hỏi tượng Minh Đường Là đồ khí hậu chủ chương lẽ gì? Môn trả lời hai nghì trên dưới Bức họa này vời vợi thiên tri Giống như soạn thảo kinh thi Người kia vật nọ tóm ghi lược đồ Vẽ mười vòng cùng phô một nhóm Khí hậu coi từng xóm ứng nhau Năm ngày một hậu bồ xâu Rõ ngay ba hậu bắt đầu tính coi Được một khí sáng soi tỏ dạng Hai khí thành một tháng kể ra Đất trời vận chuyển bao la Giáp mười hai tháng ấy là một niên Một năm tự thiên nhiên riêng biệt Có bốn mùa nhất thiết tạo nên Hai mươi bốn tiết theo liền Xây hai chục tám sao biên sách trời Ba mươi sáu cung thời xuân đến Đều nhịp nhàng sinh biến xoay vần Mỗi năm khí hậu tần ngần Mười vòng lớn nhỏ bần thần thủy chung Bởi việc đời tận cùng bác vật Mười vòng xoay trời đất một hồ Lặng lòng coi bức thư đồ Ba ngàn thế giới nhấp nhô thấy bờ Tuyệt tác thay hoang xơ cây cỏ Sách châm kim lại có ba hình Mỗi khi thập tử nhất sinh Cao minh y thuật gọi Minh Đường đồ Hình nằm sấp để đo kinh túc Huyệt dò tìm thành thục sau lưng Thái dương chớ có lừng khừng Một hình nằm ngửa coi chừng Dương minh Còn hình ngồi đinh ninh một mé Túc thiếu dương rành rẽ hai bên Ba hình lập được một nền Ba trăm sáu chục năm tên tuyệt vời Coi kinh lạc tới nơi tới chốn Đồ Đường minh đủ trọn độ trời Một niên thủ túc ai ơi Ba âm liền với ngoài thời ba dương Mười hai kinh chia đường mấy lớp Có sau du sáu hợp thường châm Người nào đau đớn kinh âm Huyệt du chọc đúng thoát mầm tai ương Tam tiêu, mật, huyệt thường bọng đái Dạ dày kia với lại ruột gìa Ruột non gan thận trau tria Kinh dương thoát hiểm bên rìa rừng hoang *Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp 16.4.2020 Lu Hà Y Đức Hai Họ Mộng Bào cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 37 Kinh sáu phủ thênh thang ta đếm Bảy mươi hai huyệt chiếm tay chân Kinh âm năm tạng từng phần Sáu mươi lỗ huyệt cao nhân chia đều Sáu đối sáu sách nêu trên hết Thành thơ ca rõ thiệt âm dương Mười hai huyệt đạo tỏ tường Sáu bài khí huyết vẫn thường viết ra Phép châm cứu người ta ca ngợi Mười tám bài vời vợi sáng thông Huyệt kinh phải đọc thuộc lòng Dương kinh lục phủ xuôi dòng vinh du Tiều thán phục thiên thu vạn đại Ngư đồng tình phải trái phân minh Mười hai kinh nguyệt thuận tình Hơi dồn máu chạy nhân sinh muôn loài Luận khí huyết sáu bài hoan lạc Môn khen hay chẳng khác thánh ca Mỗi câu mỗi huyệt xem ra Bắt đầu từ phế chạy qua đại trường Xung phủ đến thiếu dương biết trước Mối theo đường hung ức ngón tay Thương dương cũng đến chỗ này Chạy lên trước mũi tên bày nghênh hương Khấp tủa xuống dưới đường ấn bạch Vị với tỳ tới nhánh ngón chân Lệ đoài xin chớ tần ngần Ai hay vú tả rào phần đại bao Ao tiểu trường vào ba tâm chủ Huyệt cực tuyền tột chỗ da xương Hữu ra ngón út đầu đường Thiếu xung thiếu trạch tả thông trong ngoài Phần thính cung ở tai bên tả Dài chí âm mới hạ bài tư Tình minh gốc mũi như từ Giữa bàn chân giữa xem như dũng tuyền Đến du phủ tả biên phủ huyệt Chiều trung xung khẩn thiết thiên trì Quan xung ngón cái đen sì Trúc ty huyệt ấy như di chặng này Y thuật cao can vầy sáu đảm Đồng tử ra gò má tả cầm Ngón chân út rõ khiếu âm Thẳng bên vú hữu âm thầm kỳ môn Vòng khí huyết đóng đồn răm rắp Mười hai kinh lạc khắp ngày đêm Trong ngoài chuyển vận êm đềm Rồi nhanh như ngựa hòa mềm xa đi. *Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp 17.4.2020 Lu Hà Y Đức Hai Họ Mộng Bào cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 38 Sách y học nhân tri bách bộ Gía gương hình theo đó kê toa Ngư khen như gấm thêu hoa Nhớ lời Đạo Dẫn dạy ta rành rành Nguồn cội ấy sáng danh trời đất Phải dựa theo vẽ thật giống ta Đại huynh giảng lại rõ ra Máy trời trọn lọc trong ba hình người Từ cổ kim bao đời truyền thụ Mười can sinh chi hóa mười hai Nội kinh luận ngữ chẳng sai Âm dương tứ đại muôn loài hữu sinh Dần ứng phổi thơ minh đường đó Ruột già kia với mão đứng nhìn Dạ dày lại ứng với thìn Cho hay lá lách tỵ gìn giữ cho Mùi ruột non tim dò đường ngọ Bọng đái thân thận dậu màng tim Tuất đừng mải miết đi tìm Tam tiêu ứng hợi cánh chim hải hồ Tý với mật sửu vô gan đó Âm với dương thân có trẻ già Ngũ hành tuần tự phân chía Mười hai kinh lạc trau tria góp phần Nhiều khoa thuốc thế nhân liệu tính Tiều chưa rành minh định ra sao? Dẫn từng chỉ bảo khi nào Sơ qua mấy vị hư hao tháng ngày Học phải hành xưa nay kinh nghiệm Đường Nhập Môn màu nhiệm sách thày Kỳ Nhân Sư, vốn thẳng ngay Biết bao tinh túy hàng ngày truyền cho Đường dẫn kinh cần lo thang thuốc Cân từng ly mà bốc cho tường Bàng quan kinh túc thái dương Thuận theo kinh thủ tiểu trường đọc tên Đường cao bản dẫn lên khương hoạt Hoàng bá thì phải thoát chớ lầm Đừng quên kinh ấy thiếu âm Hợp thành túc thận thủ tâm hai phần Trong hoàng bá tế tân tri mẫu Khương hoạt coi thận dẫu đã chuyên Thiếu dương kinh hỏa biểu truyền Túc thành phủ đảm nối liền tam tiêu Vị xuyên kung là điều ghi nhớ Với sài hồ để trợ thanh bì Trị tiêu xuống dắt một khi Nhờ chàng túc quyết tới thì âm can Hai đàng kinh gian nan môn hỏa Thủ mệnh kia chuyển hóa thanh bì Sài hồ rễ thoát kinh đi Xuyên khung y lý nhâm nhi một đường. *Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp 18.4.2020 Lu Hà Y Đức Hai Họ Mộng Bào cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 39 Kinh thủ đại đồ trường ăn chứa Dương minh hương vị ứá cát căn Thăng ma bạch chỉ dâng tràn Thạch cao lên xuống dịch toan dẫn truyền Thái âm kinh dĩ nhiên thủ phế Túc tỳ kia hai thể đường y Thăng ma bạch thược vào tỳ Thung đi cát cánh vân vy phế đình Vào bạch chỉ dẫn kinh các vị Nhận trong ngoài chứng chỉ khỏi lầm Ba dương rồi lại ba âm Sáu kinh dón lại chứng nhầm thì sao? Nhập Môn bệnh mới vào cảm cúm Sáu kinh kia co cụm rõ ràng Thái dương nóng huyết mê sàng Cứng đơ xương sống đau ngang ống quần Thiếu dương cũng phân vân nóng lạnh Phải coi chừng từ nách xuống hông Tai ù miệng đắng biết không? Dương minh khát cổ hơi nồng miệng hôi Mắt sưng tấy ôi thôi mũi đỏ Táo bón ngồi nhăn nhó khó tiêu Chẳng nằm từ sáng tới chiều Nhấp nha nhấp nhổm liêu xiêu hãn dầm Thấy nước vàng da ngâm ban mọc Vào ra càng khó nhọc đôi chân Thiếu âm họng lưỡi khô khan Rên la khát nước góc màn nằm co Quyết âm càng hung no gân giật Dái thụt vào bần bật lưỡi cong Nhăn nheo âm hộ co vòng Thái âm đau bụng lưng còng gối ôm Không ỉa được chồm hôm nhà xí Rách hậu môn tắc bí vô cùng Tái xanh thảm hại não nùng Ban ngày mê ngủ hãi hùng Phong Đô Để lâu ngày dồn xô đủ dạng Đường truyền kinh, phủ tạng chẳng tinh Mang câu “ dẫn khẩu nhập đình “ Làm sao tránh khỏi bệnh tình phát to Thoát sao khỏi vòng vo y học Bậc đại phu biết trước chăm lo Học y muốn khỏi tội to Lâm sàng triệu chứng phải dò căn nguyên Viết lời ca thày truyền bí quyết Kỳ Nhân Sư khẩn thiết yêu cầu Ta xin đọc lại từ đầu Sẵn đây giấy mực từng câu chép vào Trong ngoài hợp làm sao chứng tỏ Lẽ hằng nhiên thấu rõ đổi dời Theo niên năm vận tiết trời Ứng cùng sáu khí ở người mà ra. *Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp 19.4.2020 Lu Hà
