Y Đức Hai Họ Mộng Bào cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 16 Phải thấu hiểu tận tường gốc rễ Các mẫu hình vị tễ từ đâu Cân đo bào chế sắc mầu Chớ nên nhầm lẫn dao cầu khéo tay Dùng muối mặn gừng cay mật ngọt Đủ dấm chua rượu rót chế liền Nấu hầm than nướng lửa chiên Ngấm vào kinh lạc đáng tiền chi ra Mật ong thấm ruột rà phế vị Muối thì vào thận trị dấm can Nước gừng ngấm tới tỳ quan Rượu hoà nước tiểu ngập tràn tâm kinh Muốn công hiệu phân minh ngũ vị Thuốc đã dùng thần trí phải tinh Đun sôi nấu chín do mình Giữ gìn thể trạng bệnh tình chóng quên Ăn uống sạch cũng nên nhất thiết Chất mặn nhiều khí huyết sẽ tăng Cay thì hơi xịt lăng xăng Hại xương chát đắng mọi đằng kiêng khem Kìa dưa chua thòm thèm lưỡi miệng Ngọt coi chừng từng miếng thịt thăn Mọi điều cặn kẽ khuyên răn Cổ kim rành rẽ can ngăn đã nhiều Lắm của ngọt bấy nhiêu bệnh tật Thuốc uống vào thành thật ăn dè Kiểm tra nhiều món khắt khe Tham ăn tục uống chỉ e hại mình Nếu trong thuốc truật linh giả dụ Tỏi dấm mùi dễ sợ không ưa Uống trà phải tránh quả dưa Hoàng liên phảng phất quyết chừa bò heo Cát cánh ấy chẳng theo hành sống Địa hoàng xa mấy vống cải kia Thịt trâu, Ngưu tất chia lìa Xương hầm măng củ bên rìa chó dê Thói quen hay bộn bề khắc thuốc thịt cá dầu mỡ buộc bỏ ngay Trái cây rau sống ai hay Kiêng khem thì khá tháng ngày bền lâu Ta xin nói một câu huân tập Bệnh tất tòng khẩu nhập giữ mình Bốc từng thang thuốc cho tinh Thuận theo thủy hỏa sinh linh tận tường Đẩy dương số tiên phương mới thật Tâm pháp thành thực chất xưa nay Cao minh y thuật chuyên tay Tiện bề vấn đáp sách hay để đời Thày đã dạy bao lời ưu ái Bậc cao nhân chẳng trái lương tâm Mong trò y thuật tới tầm Cứu nhân độ thế tình thâm giống nòi. *Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp 24.3.2020 Lu Hà Y Đức Hai Họ Mộng Bào cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 17 Nay tổng quát rạch ròi đơn thuốc Các trò nên học thuộc ghi lòng Baỷ phương mười tễ cân đong Thành thang hoàn tán bột trong đan ngoài Phòng thuốc giả đúng sai tỉ mỉ Bào chế quen mùi vị phân minh Chớ nên khéo léo cậy mình Chín thăng sống giáng thuận tình kiêng khem Ngân hoa dễ nhá nhem lợi thủy Dấm lại càng liên lụy khó thông Đậu xanh nguyên vỏ không công Khó bề giải độc ói nồng xình hơi Thảo quả chữa cho người đầy bụng Để vỏ thành rẻ rúng ngực đau Viễn chi hắc sửu gặp nhau Độc càng phát tác trước sau tỏ tường Bồ hoàng sống để thông khí huyết Nấu chín ăn thì tuyệt vô cùng Địa du cầm huyết diệt trùng Trần bì chữa khí màng cung trắng cường Chống phong ngứa cứu dương phụ tử Chữa phong tê phải có thảo ô Ngất ngư mầm bệnh cờ hồ Mỗi khi dùng sống dật dờ hồn mây Nhân ngôn đốt như thày chỉ dẫn Đá phải nung mới tán dấm ngâm Xuyên khung loại bỏ âm thầm Chất dầu nguy hiểm khí âm bềnh bồng Tiều xuân hạ thu đông tác quái Cả bốn mùa thuốc sái thất thường Trời già đảo lộn âm dương Xuân hòa hạ nóng thu hương đông tàn Dẫn căn dặn dân gian trị bịnh Tùy theo mùa suy tính đắn đo Mùa nào thuốc ấy thăm dò Tinh thông y thuật khéo lo chu toàn Vào tiết xuân nồng nàn không khí Thuốc quen dùng thấm vị thanh lương Mùa hè nóng nực tăng dương Từng thang hạ nhiệt thông thường hàn sa Đến mùa thu gần xa man mát Gió heo may dào dạt tình ca Dập dìu sóng vỗ giang hà Trai thanh gái lịch mặn mà yêu nhau Hội hoa bướm khoe màu ân ái Sợ thời gian quan tái sơn hà Thu đông vội vã mọi nhà Đất trời hy vọng thái hòa an khang Bệnh thời khí dễ dàng bột phát Cảm cúm hay sát phạt đủ đường Đến coi bắt mạch tận giường Thuận theo bệnh lý đúng phương thuốc dùng *Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp 26.3.2020 Lu Hà Y Đức Hai Họ Mộng Bào cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 18 Lắm trường phái tựu trung học tập Dám so bì cao thấp Đan Kỳ Lưu truyền đạo hạnh lương y Non xanh nước biếc lâm ly nẻo nào Danh tiếng thơm xôn xao bốn bể Đã bao đời kính nể hóa công Ngày xưa có họ Thần Nông Viêm Hoàng nếm trải núi sông tôn thờ Khắp muôn nơi trông chờ dược thảo Kỳ Bá quen giao hảo cứu đời Nội kinh nổi tiếng một thời Đất trời cảm tạ bao lời ngợi khen Pho Tố Vấn tương truyền y đạo Bệnh tật ghi chu đáo đến nay Hai mươi bốn quyển sách dày Phân ra tám chục thiên bày rạng danh Từ đại luận thực hành màu nhiệm Chắng bao giờ dấu diếm mạch kinh Vẽ đường chỉ dẫn tượng hình Đủ năm vận khí tận tình theo năm Phép châm cứu cần chăm trị liệu Trong thời thang dịch cứu mạng dân Từ Hiên, Kỳ thị bao lần Trải qua thế kỷ bậc thần y ra Như Biển Thước nhà ta phát triển Có tám mươi mốt quyển Nạn kinh Có ông Hoàng Phủ tài tình Soạn kinh giáp ất thanh minh trăng rằm Trương Trọng Cảnh chẳng ham quyền quý Hãy coi pho kim quỹ ngọc hàm Nào ai còn nổi máu tham Trong ngoài hư thực phép làm bao la Từ Lưu Tử nối ra vô tận Tới Hà Gian tinh tấn hai pho Đông Viên họ Lý trời cho Mười pho bạt tụy đo dò thâm sâu Miền Đan Khê thày Chu để lại Sách thuốc kia mấy đại pho kinh Đều từ nội lực trong mình Diễn ra hóa giải tướng tinh cứu người Y thư kể các nơi chẳng hết Đàn trâu kêu khẩn thiết cột nào? Sách nhiều vô kể xiết bao Học trò tính học bộ nào cho hay Bào Tử Phược mong thày chỉ giáo Mộng Thế Triền thế đạo xưa nay Thánh hiền trăm bộ chuyên tay Dẫn cười chú giải lỗi dày chuyên tâm Xét nguồn gốc mở tầm tra cứu Sách bách gia hai chữ ” Chiết trung” Đạo đời kinh nghiệm của chung Lương y từ mẫu tận cùng tâm can *Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp 28.3.2020 Lu Hà Y Đức Hai Họ Mộng Bào cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 19 Bản thảo xem trước ngăn sơ xuất Tố Vấn sau coi thật bệnh tình Phòng ngừa bốc thuốc hành kinh Tốn công bào chế khéo tinh tường dùng Ngoài thang dược tận cùng Y Doãn Trong lo toan xét đoán nhiều phương Theo ông Trọng Cảnh tìm đường Đông Viên học phép nội thương tận tường Này Hà Gian một chương nhiệt học Tạp bệnh nhiều khó nhọc khuyên chàng Đan Khê chớ có vội vàng Họ Vương kinh mạch rộng đường thênh thang Trương Tử Hòa vấn vương nghề thuốc Có lắm khoa khéo bốc biếu thừa Đầy tràn y lý hay chưa Nhiều phương lắm lối từ xưa đến giờ Đem so sánh ai ngờ cũng lỗi Sạch dòng trong nguồn cội bao la Ghi lòng tạc dạ lời ta Nêu ngay bóng thẳng chiều tà dần phai Ngư xin hỏi thờ ai trong miếu? Dẫn trả lời đạo hiệu Phục Hy Tổ xưa là một rừng y Cao nhân thiên hạ thần kỳ theo sau Truyền mười đời Qủy Du Khu dẫn Tới Linh Khu Tổ Vấn sách biên Nối theo vua thánh tôi hiền Mười ba đặng kể họ tên nối dòng Người thượng cổ trọn lòng y lý Bốn mốt ông nho sĩ đại phu Dày công đọc sách chuyên tu Trương, Tôn bọn ấy ngao du một thời Tần, Sào cũng trọn đời danh giá Hàng trăm năm vàng đá sáng tươi Minh y chín chục tám người Thế y hai chục sáu cười tài hoa Nhà nối nhà sáng lòa đức hạnh Lâu, Từ từng hiển hách nghiệp cha Trường Tăng theo gót thiết tha Có mười chín họ nhân hà quang vinh Bao thế kỷ chúng sinh ngưỡng mộ Hơn hai trăm thi thố tài năng Ngàn năm soi sáng tuyết hằng Tiếng thơm để lại xênh xang mọi đàng Trước Phục Hy Tam Hoàng buổi đó Tựu Thải kia đã mở mang nhiều Dạy ông Kỳ Bá bao nhiêu Huyệt do kinh lạc lắm chiêu nhiệm màu Phép châm cứu đua nhau học tập Thuốc chẳng cần hòa nhập âm dương Nội công vận khí thông thường Tĩnh tâm ép độc trọn đường hiếu sinh *Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp 29.3.2020 Lu Hà Y Đức Hai Họ Mộng Bào cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 20 Đạo Dẫn dặn trau mình ý thật Phải coi chừng trời đất muôn hình Lòng thành thần thánh tâm linh Âm dương kinh lạc cần tinh tế vào Thập nhị giáp hư hao cội phúc Đủ ba trăm sáu chục lẻ năm Toàn thân xương cốt ba trăm Số dư sáu chục lẻ năm khác gì? Đường kinh mạch suy vi năm tháng Theo âm dương soi sáng huyệt danh Chân kinh Hoàng Phủ thực hành Cảnh Khôi cứu pháp dần thành chuyên môn Mình Đường đồ bảo tồn bổ tả Dò cho thông thiên hạ mấy ai? “Chi công đoạt dược” chân tài Phép châm cứu ấy thái lai mở đường Mộng Thế Triền hòai hương suy nghĩ Phép ngoại khoa còn bí chưa ra Ông nào danh giá chuyên gia Thâm sâu uyên bác gần xa tôn thờ? Dẫn bảo rằng cậy nhờ Du Phủ Thuở Hiên, Kỳ dụng cụ khác thường Xẻ đầu, mổ bụng, cạo trường Hoa Đà viết sách nhiều phương lạ kỳ Có nhiều bậc thần y để lại Sách ngoại khoa đủ loại cao thâm Đan Khê truyền thụ ngang tầm Bổ di mấy tập chuyên tâm học hành Đọc nội kinh thêm rành y thuật Khuyên các ngươi bác vật muôn loài Sờ sâu khám kín trong ngoài Tỏ lòng nhân đạo ngắn dài cưu mang Có bốn điều sẵn sàng chỉ dẫn Tâm pháp nhà vọng vấn thiết văn Vọng coi thần sắc can ngăn Đớn đau vấn hỏi băn khoăn ra vào Nghe giọng nói thấp cao tách bạch Thiết tận tay bắt mạch thực hư Không quên lời dạy tôn sư Trước sau tuần tự nhẫn từ duyên căn Tâm làm chủ trở trăn luồng khí Lực tàn suy thần trí mơ màng Khô gày béo mập dở dang Nhuận sống khô chết béo đang thực nằm Gầy hư yếu ghé thăm biết bệnh Dáng lom khom tê liệt lưng đau Nhức đầu chóng mặt mày chau Tay không nhấc nổi vai đau như dần Bước khó nhọc ống chân buốt nhói Ôm ngực ho lá phổi bị lao Đè tay trước rốn cồn cào Dạ dày gan ruột phều phào rên la Không dậy được gật gà mất ngủ Cổ ứ đờm lụ khụ nóng ran Ngủ hòai bởi tại khí hàn Co ro sát vách lạnh tràn toàn thân. *Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp 29.3.2020 Lu Hà
