Lại Bàn Về Đề Thi Và Thơ Lưu Quang Vũ

Thảo luận trong 'Thảo luận chung' bắt đầu bởi Lu Hà, Thg 7 7, 2016.

  1. Lu Hà

    Lu Hà Active Member

    Tham gia ngày:
    Thg 10 13, 2011
    Bài viết:
    5,006
    Đã được thích:
    0
    Điểm thành tích:
    36
    Giới tính:
    Nam
    Theo tớ thì bài thơ Lưu Quang Vũ gọi là hay thôi, khi ca ngợi về tiếng Việt chứ không hoàn toàn xuất sắc độc đáo. Anh làm thể 8 chữ là lối thơ dễ làm nhất. Ngày xưa nữ thi sĩ Anh Thơ trình độ văn hóa lớp 4 hết bậc sơ học yếu lược thời Pháp rất thích thơ 8 chữ và chỉ có một chiêu này thôi, làm chàng Nguyễn Bính như mê mẩn tâm thần đòi kết hôn làm vợ. Nhưng nàng Anh Thơ chê anh chàng Bính thơ hay nhưng thuộc loại quê mùa dùi đục chấm mắm cáy. Cụ Tản Đà lúc đầu phong trào mở rộng chữ quốc ngữ phản đối kịch liệt lối thơ này của các cậu cử cô tú trường Tây sáng tạo ra.

    Sau Cụ Đà cũng xuôi tai miễn hay là được nhưng phải tuân thủ quy tắc đổi thah và cách gieo vần tùy cách chọn nối liền từng cặp như Đoàn Văn Cừ hay cách câu như Lưu Quang Vũ v. v... ở chữ cuối cùng trong câu thơ. Vũ chỉ có khả năng gieo vần cách câu còn dài hơn liên tục thành một chuỗi kết nối như sợi dây giống Cừ. Anh Vũ chịu không làm nổi.

    Thơ Anh Vũ dùng nhiều chữ" ôi "chữ " tiếng" quá, gây hội chứng nhàm chán. Mới nghe cho là để nhấn mạnh ý miêu tả, sẽ tạo ra mạch văn không thông thoáng thanh thoát như Cừ.

    Cách gieo vần không liên tục .Tài năng thơ 8 chữ này vào bậc trung bình. Cái điều đặc biệt qúy Anh Vũ là người Việt Nam đầu tiên làm hẳn một bài thơ ca ngợi tiếng Việt. Đọc lên cũng thú vị.

    Văn phong nhạc điệu trung bình, các chữ lặp đi lặp lại mãi một điệp khúc. Ý thơ hay nhưng nghệ thuật văn cảnh cỡ tầm tầm. Theo tôi cả hai phái: "Ôi tiếng Việt như đất cày như lụa" hay:" Ôi tiếng Việt như bùn và như lụa" đều không hay, nghe quê một cục. Nhưng ngán nhất là:" Ôi tiếng Việt như bùn và như lụa ". Bùn và lụa có quái gì đáng mà phải ôi? Trên bùn còn phù sa, trên lụa còn gấm vóc. Đất cày cũng khô khan quê một cục. Tiếng Việt là tài sản tinh thần vô gía, anh phải biết dùng hình ảnh tượng trưng ví von khéo léo để miêu tả thứ ngôn ngữ thần diệu của dân tộc mình cho người ta mơ mộng. Đằng này nói huỵch toẹt ra so sánh như bùn như lụa hay như đất cày. Cũng may dân nước này bị kìm hãm bị giáo dục đại trà như gà vịt ngan ngỗng chằn chặn đều đều như bó mạ cây trồng nên khả năng thưởng lãm chỉ có bấy nhiêu thôi kẻ đất cày hay người bùn nhơ hay. Tốn thời gian vô bổ, thà dành thời gian làm việc hữu ích hơn như học tập anh Lưu quang Vũ thi đua nhau làm thơ ca ngợi tiếng Việt ta có phải tốt không?

    Bác Paul phân tích cái dở của đề thi tuyển đại học tầm cỡ quốc gia mà chuệnh choạng ngớ ngẩn như vậy để mà rút kinh nghiệm sửa chữa đặng làm tốt hơn. Truy hỏi thân nhân ông Vũ là đất cày hay bùn để làm gì? Chắc gì thân nhân nói thật vì bản thân họ cũng muốn yên thân làm theo chỉ thỉ chỉ đạo: Phương trăm dẹp mặt cho bộ đại họcm cho linh hồn ông Lưu Quang Vũ, ông Phạm Tiến Duật v. v.... Co kéo làm sao cho dĩ hòa vi qúy.

    Tóm lại bài thơ này gọi là hay thôi. Anh Vũ ra đi sớm qúa, nếu Anh còn sống chắc sẽ cao tay hơn khi làm thơ 8 chữ. Thể loại thơ này tôi thích bài " Chợ Tết " của Đoàn Văn Cừ.

    Hãy đọc thử xem vài đoạn, ông Cừ viết rất oách. So sánh bút pháp rõ ràng ông Cừ cao thủ hơn ông Vũ.

    Chợ Tết
    Tác giả: Đoàn Văn Cừ

    Dải mây trắng đỏ dần trên đỉnh núi,
    Sương hồng lam ôm ấp nóc nhà tranh,
    Trên con đường viền trắng mép đồi xanh,
    Người các ấp tưng bừng ra chợ tết .
    Họ vui vẻ kéo hàng trên cỏ biếc ;
    Những thằng cu áo đỏ chạy lon xon,
    Vài cụ già chống gậy bước lom khom,
    Cô yếm thắm che môi cười lặng lẽ .
    Thằng em bé nép đầu bên yếm mẹ ,
    Hai người thôn gánh lợn chạy đi đầu ,
    Con bò vàng ngộ nghĩnh đuổi theo sau .
    Sương trắng rỏ đầu cành như giọt sữa,
    Tia nắng tía nháy hoài trong ruộng lúa ,
    Núi uốn mình trong chiếc áo the xanh ,
    Đồi thoa son nằm dưới ánh bình minh .
    Người mua bán ra vào đầy cổng chợ .
    Con trâu đứng vờ rim hai mắt ngủ ,
    Để lắng nghe người khách nói bô bô .
    Anh hàng tranh kĩu kịt quẩy đôi bồ ,
    Tìm đến chỗ đông người ngồi giở bán .
    Một thầy khóa gò lưng trên cánh phản ,
    Tay mài nghiên hí hoáy viết thơ xuân .
    Cụ đồ nho dừng lại vuốt râu cằm ,
    Miệng nhẩm đọc vài hàng câu đối đỏ .
    Bà cụ lão bán hàng bên miếu cổ ,
    Nước thời gian gội tóc trắng phau phau .
    Chú hoa man đầu chít chiếc khăn nâu ,
    Ngồi xếp lại đống vàng trên mặt chiếu .
    Áo cụ lý bị người chen sấn kéo ,
    Khăn trên đầu đang chít cũng bung ra .
    Lũ trẻ con mải ngắm bức tranh gà ,
    Quên cả chị bên đường đang đứng gọi .
    Mấy cô gái ôm nhau cười rũ rượi ,
    Cạnh anh chàng bán pháo dưới cây đa .
    Những mẹt cam đỏ chót tựa son pha .
    Thúng gạo nếp đong đầy như núi tuyết ,
    Con gà trống mào thâm như cục tiết ,
    Một người mua cầm cẳng dốc lên xem .

    Chợ tưng bừng như thế đến gần đêm ,
    Khi chuông tối bên chùa văng vẳng đánh ,
    Trên con đường đi các làng hẻo lánh ,
    Những người quê lũ lượt trở ra về .
    Ánh dương vàng trên cỏ kéo lê thê ,
    Lá đa rụng tơi bời quanh quán chợ .

    Có thể hứng lên tôi cảm đối thơ Lưu Quang Vũ cũng ra 8 chữ mà gieo vần nối hẳn hơi như Bác Cừ. Chứ làm như Bác Vũ tôi thấy còn loạng choạng. Bài thơ này của Bác Vũ ý nghĩa lắm. Nhưng về nghệ thuật chưa đến mức cao siêu. Nhưng với trình độ thưởng lãm của người Việt Nam hiện nay theo tôi Bác Vũ cũng là giỏi lắm rồi.

    Về thơ tớ thích Lưu Quang Vũ hơn Phạm Tiến Duật. Theo tớ Phạm Tiến Duật chỉ có khả năng làm thơ tuyên truyền cổ động làm thơ chính trị thôi nghêu ngao theo đơn đặt hàng thôi. Trình độ khiếu làm thơ vào loại xoàng. Lúc nào cũng bệ vệ quan cách, thi sĩ phải lả lướt trăng gió chứ. Dù có dâm tính thì đã chết ai? Miễn là không hiếp dâm ai bóp vú cô nào quấy nhiễu tình dục các cô nhân viên văn phòng thuộc cấp là được rồi. Ông Vũ đa sầu đa cảm đứng phót nhà thơ. Ông Duật có dáng quan lại khệnh khạng công thần, một cái đinh ốc một nô bộc của chế độ. Ông Duật lấy tư cách nào dám sửa thơ Lưu Quang Vũ đáng là bậc Thày của mình?

    Con Phượng Hoàng Sơ Sinh

    Con Phượng Hoàng sơ sinh
    Xuân Diệu đã gọi anh
    Lông măng chưa đủ cánh
    Của một thời chiến chinh

    Chiến tranh đã qua đi
    Người ta còn nhắc laị
    Dăm bài thơ chống Mỹ
    Ngân vang một cuộc đời

    Tôi biết nói làm sao ?
    Khi đọc những vần thơ
    Ruồi vàng thành bọ chó
    Muỗi rừng sâu vo ve

    Ôi cuộc đời tang thương
    Như cô gái xung phong
    Thạch Kim là Thạch nhọn
    Anh Duật ơi ! Em đây!

    Nước mắt cứ chảy daì
    Trôi theo hai cuộc đơì
    Mà sao đành côi cút
    Đêm Trường Sơn mưa rơi!

    Trong tiếng kèn đưa ma
    Kính viếng anh bài thơ
    Cuả một người đồng đội
    Lính Trường Sơn năm xưa

    Hương hồn còn bơ vơ
    Con ve sầu ngẩn ngơ
    Nuối tiếc thời oanh liệt
    Nhưng chẳng dám kêu to....

    2007 Lu Hà

    Bài thơ này tớ làm từ năm 2007, thời gian đó mới võ vẽ làm thơ. Hôm nay là 7.7.2016 . Chà 9 năm trôi qua rồi còn gì?


    Tiếng Vọng Quê Hương
    cảm đối thơ Lưu Quang Vũ: “Tiếng Việt“

    Việt Nam ơi! Mây gió cuối chân trời
    Miền xứ lạ biển lòng dâng rạo rực
    Con tu hú gọi đêm hè thao thức
    Tiếng ve sầu da diết mãi không thôi

    Đời tha phương trái tim đập bồi hồi
    Kìa ai đó âm thanh nghe xào xạc
    Ngoảng mặt trông mắt nai hiền ngơ ngác
    Người đồng hương thân mến của tôi cười

    Bước chân đi hồn ngây ngất chơi vơi
    Gợi nỗi nhớ nôn nao về quê mẹ
    Chiều lam khói tuổi ấu thơ con trẻ
    Bắt chuồn chuồn đuổi bướm cạnh bờ ao

    Nước sông trôi cơn sóng vỗ dạt dào
    Trăng vằng vặc lũy tre làng xanh mướt
    Bầy đom đóm dong chơi tình tha thướt
    Khua mái chèo văng vẳng khúc đò đưa

    Đồng lúa vàng cha bận rộn sớm trưa
    Mẹ gồng gánh nắng mưa hai buổi chợ
    Quanh bếp lửa khói than hồng chan chứa
    Đàn em thơ ríu rít với ông bà

    Giọt sương rơi lã chã dải sơn hà
    Chung tiếng nói cả ba miền đất nước
    Chữ quốc ngữ nhớ ơn người đi trước
    Sắc hỏi huyền nặng ngã dấu ly tao

    Giọng ca ngâm xao xuyến thật ngọt ngào
    Câu vọng cổ xót xa sầu đạm bạc
    Bài ca dao ôm cánh cò chân vạc
    Nghĩa cù lao khuyên dạy học nên người

    Gió xuân về hoan hỉ nét vui tươi
    Viết câu đối mừng bánh chưng pháo tết
    Lời chúc tụng xóm làng quê đoàn kết
    Đàn so dây kỳ diệu tiếng thơ bay

    Ôi tiếng Việt man mát vời vợi thay
    Cung bằng trắc nước non tình muôn thuở
    Chim ríu rít hương say trăng cổ độ
    Chuông chùa vang thánh thót nhạc giáo đường

    Hỡi thày cô tóc trắng bạc ngôi trường
    Thương nhớ lắm bảng đen từng chữ viết
    Ai còn mất nghe tiếng đời tha thiết
    Trái tinh cầu thổn thức hạt mưa rơi!

    Xa quê hương phải học tiếng nước người
    Anh Pháp Đức vần sao thơ Việt được
    Tiếng mẹ đẻ sáng ngời vầng trăng ngọc
    Lụa gấm thêu lưu luyến mãi không quên

    Trống Mê Linh xung trận gái thuyền quyên
    Hồn tử sĩ thủy chung bia mộ cổ
    Xương cốt nhục bao đời ơn tiên tổ
    Tấc đất không dời, quyết giữ giang san

    Cuộc bể dâu thân khó nhọc bần hàn
    Mùa nước lũ xắn quần cao bì bõm
    Tay chống gậy bóng cụ gìa lọm khọm
    Bát canh cua con cá lạc đồng xa

    Cuộc đời tôi lạc lõng chốn quan hà
    Đêm giông gió bâng khuâng niềm trăn trở
    Tay gõ phím lửa tình quê hăm hở
    Chữ ân tình vang vọng mãi không nguôi!

    Năm mươi tư dân tộc núi non ngồi
    Hình chữ S uốn cong rồng Lạc Việt
    Chín muơi triệu dồng bào kêu thảm thiết
    Biển Nha Trang cá chết trắng than ôi!

    Hoàng Trường Sa lãnh hải biển xa xôi
    Thềm lục địa cớ sao còn kẻ nhận
    Dân vong quốc đã bao đời lận đận
    Khóc thương Kiều tiếng Việt Tố Như ơi!

    7.7.2016 Lu Hà

    Mải mê viết, đến khi xong bài thơ đếm lại hóa ra tớ còn dài hơi hơn Anh Lưu Quang Vũ một đoạn. Anh Vũ 15 đoạn, tớ 16 đoạn. Tớ cứ thả hồn thơ lang thang bay bổng theo ý tớ, chả dính dáng gì nhiều với Anh Lưu Quang Vũ. Người Viêt Nam chấp nhận thơ Anh Vũ, không lẽ nào lại hắt hủi chê bai thơ tớ cũng viết về chủ đề tiếng Việt?

    7.7.2016 Lu Hà
     

Chia sẻ trang này

Share