Bài thơ “Tiễn Bạn Lên Đường Tòng Chinh“ của tôi có 9 khổ 36 câu, cảm dịch từ bài thơ “ Tống Biệt Hành“ của Thâm Tâm có 5 khổ rưỡi 22 câu. Bài thơ “Tống Biệt Hành“ của Tâm Tâm chỉ gọi là hay với những ai cảm xúc èo uột, hiểu chữ nghĩa mập mờ, bài thơ này rất phù hợp với phong trào Việt Minh, Vệ Quốc Đoàn thời đó, trong quân tác tuyển binh mộ lính. Còn tôi suy nghĩ sâu xa mà phỏng đoán tâm trạng nỗi niềm u uẩn của Thâm Tâm từ chỗ chán đời thất tình với cô Khánh nào đó. Vậy chàng quyết làm một Kinh Kha liều mình như chẳng có xông pha mũi tên hòn đạn hiến dâng máu thịt mình cho Tổ Quốc, như vậy về phương diện nào đó là đáng khen. Nhưng phần bày tỏ tâm trạng với người thân khi chia ly thì tôi chê Thâm Tâm có máu lạnh, chả có tình cảm gì thật chan chứa xót xa ngậm ngùi với mẹ, chị gái, em trai…. Nên tôi chuyển dịch từ thể hành của Thâm Tâm sang song thất lục bát để có ý sửa sai lại tâm hồn thi sĩ. Thâm Tâm dùng những chữ vô cảm giống như các kiếm khách giang hồ. Kinh Kha khi vác dao báu đi giết Tần Thủy Hoàng vì cảm kích thái tử Đan biếu cho mình một bàn tay con gái ngọc ngà. Kinh Kha trong bữa tiệc tống biệt mình ra đi, có khen cô gái hầu rượu có bàn tay đẹp thì thái tử Đan giết cô gái đó chặt đôi bàn tay biếu Kinh Kha. Kinh Kha còn thủ cả trong bọc của mình một cái đầu lâu tướng Tần bị Tần Thủy Hoàng truy nã, người này tự nguyện chết để dâng lên khi triều kiến. Vậy Kinh Kha chẳng có lý tưởng chí lớn quái gì hết mà chỉ là anh một chàng hảo hán quân tử Tàu, quân tử nho, kiếm khách giang hồ trọng tín nghĩa lời hứa tình bạn mà đi làm thích khách. Thâm Tâm cũng lại muốn làm một Kinh Kha vượt qua bờ sông Dịch, còn ở miền Bắc là sông Cầu, sông Đuống gì đó, với cương vị Vệ Quốc Đoàn sau đổi tên là Bộ Đội. Tôi thì trái lại mô tả sâu sắc tình cảm gia đình đằm thắm nhớ thương xót xa buồn thảm khác hẳn với Thâm Tâm. Về phần thơ của Thâm Tâm tôi miễn bình giảng để dành phần cho các nhà bình thơ nặng cân nặng ký Việt Nam. Tiễn Bạn Lên Đường Tòng Chinh cảm tác theo ý thơ của Thâm Tâm: Tống Biệt Hành Lên đường tòng chinh có ý nghĩa tích cực, như là nghĩa vụ quân sự ở một quốc gia có chiến tranh thanh niên cần phải lên đường ra mặt trận, nung nấu ngày chiến thắng ca khúc khải hoàn trở về với cha mẹ vơ con gia đình. Còn Tống Biệt Hành nhiều người khen ngợi cái tiêu đề và nội dung bài thơ, còn tôi thì chê vì cái tiêu đề và cả nội dung như tống khứ, tống tiễn biền biệt cho chết bờ chết bụi ở đâu, đừng có vác mặt trở về nữa thà chết qúách đi cho rảnh, cho hết nợ đời nợ tình, nợ trần ai. Tôi cứ viết thẳng ý nghĩ của tôi về bài thơ của Thâm Tâm như thế đó. Những ai còn mê muội kiến văn học vấn kém cỏi có sùng bái tôn thờ Thâm Tâm cũng chớ nên vội bực dọc giận giữ với tôi. Cùng tả về tâm trạng người lính xa ra đình tôi và Thâm Tâm là hai thái cực trái ngược nhau. Bạn nào có dịp đọc khộng càm thấy ngao ngán sao bởi những chữ: “Thì không bao giờ nói trở lại Ba năm mẹ già cũng đừng mong“ hay: “Người đi? Ừ nhỉ, người đi thât Mẹ! thà coi như chiếc lá bay Chị! thà coi như là hạt bụi Em! ừ xem như hơi rượu cay“ Thôi bây giờ tôi không muốn nhắc lại đoạn nào thơ Thâm Tâm nữa. Tôi không hứng thú mà chú ý vào việc bình giảng để tri ân Thu Hà ngâm thơ rất hay và làm món quà tinh thần để lại cho nhân thế nhân dịp xuân Đinh Dậu. “Đưa tiễn bạn lòng buồn vời vợi Tôi có nghe sóng dội trong lòng Hoàng hôn rỏ giọt sương trong Thác ghềnh mây phủ bước đường trần ai“ Mô tả tâm trạng người lính ra chiến trường mà mang nỗi lòng quê hương xóm làng nặng trĩu. “Bụi hồng trần người đi kẻo mỏi Xa gia đình sớm tối bâng khuâng Không sông thiếu bóng trăng vàng Nỉ non hò hẹn lỡ làng tuổi xuân“ Văn chương chỉ bụi bặm; chỉ xã hội phồn hoa, hoặc chỉ cõi đời người ta. Cụ Nguyễn Du bằng hai câu thơ rất ý nghĩa: “Sự đời đã tắt lửa lòng Còn chen vào chốn bụi hồng làm chi!“ Ra đi là hụt hẫng tuổi xuân, xa vắng người yêu cha me vợ con, đêm đông ngồi gác co ro trong rừng xanh tuyết thắm. Giống như tâm trạng của tôi thời làm lính mở đường ở Nam Lào: Giấc Mơ Trường Sơn Mấy tháng trời nhai mãi địa liền Tàu bay rau đất mọc loèn xoèn Mật vàng xanh đỏ ruồi bu đến Sốt rét từng cơn nhớ tổ tiên Hai mùa mưa nắng gió vàng da Chống gậy liêu xiêu mắt ướt nhoà Đằng đẵng tháng ngày mong mỏi tết Thư nhà xa tít gió mây xa Một chiều ảm đạm gọị lên chơi Có bức thư riêng đã mở rồi Ký ninh thuốc đắng nghe vượn hú Đau lòng con lắm lệ từng rơi! Run tay tôi đọc bức thư cha Gió rét từng cơn nấc nghẹn ngào Bom nổ đạn bay vùng tọa độ Chớp xanh chớp đỏ tắt lời thơ Tro tàn lơ lửng kiếp đời côi Công trạng xem ra có thế thôi Phá núi mở đường thông chiến lược Tháng ngày mòn mỏi áng mây trôi Mới mười bảy tuổi phải lên đường Xa mẹ xa em cả mái trường Gác bút vác dao ra mặt trận Anh hùng dũng sĩ mộng hoài vương Một quãng đời qua trận gió bay Hào quang tia chớp để ai hay Núi sông kêu gọi cho chủ nghiã Băng tuyết trời Âu hận đắng cay Hỡi ai đâu đó vẫn còn mơ Chống Mỹ lời vàng vẳng tứ thơ Ra trận muà này ôi đẹp quá! Mà lòng phơi phới chốn bơ vơ Thế kỷ qua rồi ngoặt gió đông Bạn thù đôi ngả lẩn vào trong Tuyên truyền báo chí liên hoàn trận Chỉ chết thằng ngơ đứng giữa đường... Chú thích: Điạ Liền: là loaị rau mọc loà xoà sát đất Tàu Bay: loaị rau cao như cây rau caỉ, xanh lè 22.12. 2007. Lu Hà “Dáng côi cút trên con đường nhỏ Dặm nẻo xa ấp ủ chinh nhân Quyết nuôi chí lớn phong trần Thương người Li Khách dấn thân hiểm nghèo“ Muốn học làm Kinh Kha vì một lời hứa với thái tử Đan mà cũng gọi là nuôi chí lớn. “Mẹ ở lại ba thu mòn mỏi Chẳng an tâm còm cõi chờ mong Hoa sen nở rộ đầm chuông Khuyên em hai chị tuôn dòng lệ rơi !“ Khổ này mô tả tình thương nhớ mẹ và hai người chị “Chiều hôm trước tỉ tê trò chuyện Nhắn nhủ hoài căn dặn thiết tha Sáng nay trời chửa vào thu Em trai mắt biếc nghẹn ngào khăn tay“ Thuơng nhớ em trai “Em bé nhỏ chia ly bịn rịn Đi thật rồi biết đến khi nao Bao giờ anh trở lại nhà Mẹ sầu như chiếc lá đa cuối mùa“ Tả nỗi buồn của người mẹ khổ như thế nào khi đứa con dứt ruột ra đi không biết sống chết ra sao? “Khăn tay ướt đầm đià nhỏ lệ Chị thương em hạt bụi mù xa Em cay giọt rượu la đà Đời say thì mấy mùa thu lá vàng“ Tả cảnh mấy chị em quyến luyến bịn rịn chia ly “Gió heo hút nửa vầng trăng tỏ Mây thu về bóng đổ thềm vương Ngậm ngùi Li Khách vấn vương Tiếng đời xô động chiến trường thê lương“ Nỗi lòng người lính chiến coi mạng sống như sợi lông hồng đành phải cắn răng chịu đựng gạt bỏ tình riêng. “Hoa phượng vĩ phố phường chen chúc Tiếng ve sầu thúc giục gọi ai Bờ ao liễu phủ u hoài Mưa rơi tầm tã canh dài lệ chan…!“ 16.2.2010 Tả tâm trạng nhớ nhà nhớ quê huơng, của tôi da diết như thế nào. Tôi và Thâm Tâm hai người lính hai tâm hồn thi sĩ trái hẳn nhau là thế đó. Hồn Vọng Tình Quê tri ân Trần Thu Hà ngâm thơ Thơ lai láng sóng dâng cuồn cuộn Hồn mây bay lôi cuốn Hằng Nga Lửa lòng sáng rực Ngân Hà Thâm Tâm đắm đuối sa bà vấn vương Trần Thị Khánh quê hương thầm gọi Lu Hà ơi! Buốt nhói tim đau Bụi hồng khỏa lấp vàng thau Trái tim thi sĩ dãi dàu nắng mưa Đất Champa hàng dừa nức nở Bình Định sầu than thở Qui Nhơn Thu Hà diễm lệ tủi hờn Hoài lang dạ cổ cung đờn thơ say Rượu cứ rót canh chày hạc lỷ Hội Tao Đàn tri kỷ tri âm Miền Trung công chúa âm thầm Huyền Trân phảng phất tình thâm giống nòi Đảo Nhơn Châu mặn mòi cá nước Cù Lao Xanh rạo rực Đèo Mông Hoàng hôn trăng sáng biển Đông Thuyền ai thấp thoáng má hồng ngẩn ngơ Đàn hải âu bơ vơ sứ sở Mải vui chơi còn nhớ bến tình Dạt dào khắp cả hành tinh Xôn xao Đinh Dậu cô mình ngâm thơ! 21.1.2017 Lu Hà
