Y Đức Hai Họ Mộng Bào cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 71 “Trở tay biến phép y bất lực Nhiệt lạ thường tới mức thân hàn Khi hư lúc thực mê man Nóng lâu nhức nhối lấn tràn đậu lên Mọc vẩy kết vội nên thanh giải Thần công càng trở ngại hãm thông Lộc nhung khí huyết chẳng đồng Khí hư hôi bạch chất chồng thiên kim Huyết hư tử hắc chìm khó thấy Lại có nhiều hoa trái khác tên Ai từng trị đậu mà quên Bất tuân gia giảm khùng điên tầm phào Mày lại ỷ sẵn dao cầu cắt Thuốc bốc bừa mưu sát hại người Cha con nghiệp ác hai đời Âm hồn đòi mạng gậy roi phang đầu Quan đập bàn bay đâu lão Cứu Bó kim châm còn dấu được sao? Một đoàn nhân chứng xôn xao Hắn châm sai huyệt lẽ nào bỏ qua Đã nhiều năm xuê xoa xằng bậy Chọc linh tinh buốt tấy làn da Tật tàn què quặt rên la Trẻ già trai gái kêu ca công đường Sách châm cứu Minh Đường hình vẽ Mười hai kinh huyệt sẽ điểm đầu Phép châm phép cứu nhiệm mầu Bổ hư tả thực nông sâu có chừng Chẳng thông thuộc lạc rừng phá lối Đau ở đâu tội lỗi gây ra Châm vào máu chảy loang da Cứu thì nát thịt thẹo chà toàn thân Châm cứu đểu vô luân cục xúc Chẳng khác chi tù ngục khảo tra Cấp kinh chứng vốn cấm la Dám đem ngải hỏa khói tà phong bay Chứng ung phải bảy ngày ngoại trị Lại còn đem ngải vị độc vầy Đốt thêm lửa nóng tại mày Thầy nào dạy láo hại bầy sinh linh? Dám cả gan phép hình tự lập Lừa lọc tiền vồ vập ăn chơi Ngang nhiên chẳng sợ lưới trời Khinh thường phép nước hại người hiền lương Lệnh truyền xuống kỷ cương nghiêm trị Vồ nọc căng thần trí thất kinh Cứu kêu con học thầy Đinh Ba năm ráng sức đợ mình trả công Phép thầy dạy vốn không hình vẽ Đồ Minh Đường rành rẽ gì đâu? Thật tình nghe thấy lần đầu Vợ con nheo nhóc dãi dầu nắng mưa.“ Châm cứu là thủ thuật chèn và thao tác kim hình chỉ vào một điểm cụ thể trên cơ thể để giảm đau hoặc cho các mục đích điều trị. Y học phương Tây chưa tìm ra đầy đủ bằng chứng xác nhận tác dụng của châm cứu và các dụng cụ châm cứu không được khử trùng có thể lây nhiễm mầm bệnh. Châm cứu được xem là giả khoa học vì các lý thuyết của nó không dựa trên khoa học Châm cứu là một từ Hán-Việt. Châm có nghĩa cái kim, động từ có nghĩa là dùng vật nhọn (như kim, que nhọn...) đâm vào hoặc kích thích vào huyệt. Cứu có nghĩa là dùng nhiệt (hơi nóng) tác động lên huyệt. Thời thượng cổ người ta dùng đá mài nhọn để làm kim châm. Sau đó cùng với sự phát triển của kinh tế và kỹ thuật, vật liệu làm kim không ngừng thay đổi, từ kim bằng đá mài đến kim đồng, kim sắt, kim vàng, kim bạc và ngày nay là kim bằng thép không gỉ và kim loại dài. Có nhiều loại kim châm khác nhau. Nhưng ngày nay trong châm cứu ta thường dùng năm loại kim chính gồm: - Kim nhỏ: (hào châm). Hình dáng giống hào châm cổ, nhưng kích thước hơi khác, có nhiều loại dài ngắn khác nhau (từ 1 tấc đến 3 tấc). Dùng nhiều nhất trong châm cứu. - Kim dài: (trường châm). Hình dáng giống như trường châm cổ, nhưng ngắn hơn một chút. Thường dùng để châm huyệt Hoàn khiêu, nên quen gọi là kim Hoàn khiêu. - Kim ba cạnh: tương tự phong châm hồi xưa, kim có 3 cạnh sắc. Dùng để châm nông vào da cho chảy máu. -Kim cài loa tai: là loại kim mới. Dùng để găm vào da và lưu lâu ở hoa tai. Kim hoa mai: cũng là loại kim mới. Dùng để gõ lên mặt da Y Đức Hai Họ Mộng Bào cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 72 “Vì túng quẫn chữa bừa thiên hạ Châm tò mò trí trá biết chi Mèo đồng gà mả chim di Cờ đen bướm trắng tỉ ti rối bời Con liều mạng thử chơi mấy chuyến Rồi quen ăn tính chuyện lâu dài Đau đâu chọc đó cứu hoài Lợn lành thành tật tuyền đài tiễn đưa May rủi cứ say xưa bốc ẩu Phán quan đồ hậu đậu vô luân Thuốc mày học lỏm mấy lần Oan gia trái chủ sát nhân làm tiền Bởi dân chúng triền miên nghèo khó Lang băm vườn mượn cớ hành nghề Đua nhau lạc nẻo u mê Thân tàn ma dại sơn khê não nùng Qủy thần cũng hãi hùng tang tóc Bất kể ai thảm khốc giàu nghèo Đời như chiếc lá bay vèo Hồn ma thất thểu còng queo xác người Thà buôn bán vốn lời nặng lãi Ít oán thù tổn hại căm hờn Còn ngươi thày thuốc kê đơn Bốc từng thang độc thờn bơn méo mồm Bệnh kiết lỵ chồm hôm chổng tĩ Ngươi châm bừa mụ mị người ta Sặc mùi ngải cứu máu ra Há mồm miệng cá hồn ma thăng hà Thày thuốc đểu gian tà hiểm ác Quân bay đâu nọc xác nó ra Kim châm lửa đốt nát da Vạc dầu giãy giụa kêu la thét gào Kế tiếp lão Tam sao hỏi tội Thuốc bắc còn trộn với thuốc nam Lem nhem chữ nghiã tối tăm Nửa nam nửa bắc lam nham hai phần Xưa bản thảo chân nhân đi trước Có hơn nghìn vị thuốc rõ biên Trải bao kinh nghiệm thánh hiền In thành kinh sách rộng truyền y khoa Sách Bổ di hiệp hòa thêm nữa Thiếu gì phương chạy chữa bệnh nhân Nay ngươi nam bắc cù lần Cầu dao lếu láo sát nhân hại đời Kẻ tục y học đòi nếm thuốc Dám so bì cá cược mạng người Lang băm để lại tiếng cười Nghìn năm bia đá miệng đời mỉa mai Hốt gạo lứt mấy ai tre đọt Đoan ngọ kia lá lót trị gì? Bắc nam lẫn lộn loạn bì Gây bao điều tiếng thị phi oán hờn.“ Có rất nhiều người đã từng dùng thuốc Bắc hoặc thuốc Nam nhưng không phải ai cũng biết tại sao lại gọi tên như vậy. Và sự khác nhau giữa thuốc Bắc và thuốc Nam như thế nào? Thuốc Bắc là gì? Thuốc Bắc là cách gọi từ xưa của người dân Việt Nam ta đối với các loại thuốc sử dụng trong đông y của China ( Tàu). Gọi là thuốc Bắc để phân biệt với các loại cây thuốc trồng trong nước ( thuốc Nam) theo y học cổ truyền Việt Nam. Thuốc Bắc thường được bào chế theo cách phơi khô, sấy. Kê thuốc Bắc: Khi chuẩn đoán bệnh, các thầy thuốc thường chuẩn đoán bằng bắt mạch hoặc nhìn sắc thái mặt để chuẩn đoán. Sau khi chuẩn đoán xong thầy thuốc thường kê nhiều loại thuốc Bắc phối hợp với nhau theo một phương thức và tỷ lệ nhất định vào trong một đơn vị gọi là thang thuốc. Thuốc Nam là gì? Thuốc Nam là chỉ những loại thuốc, thảo dược xuất phát từ trong nước hay còn gọi là thuốc ta để phần biệt với loại thuốc có nguồn gốc từ Tàu ( thuốc Bắc). Các vị thầy thuốc nổi tiếng được xem là bậc tổ của nghề y Việt Nam là Hải Thượng Lãn Ông với câu nói nổi tiếng”Nam dược trị Nam nhân” – thuốc Nam dùng chữa bệnh cho người Nam. Cũng giống như thuốc Bắc, thuốc Nam cũng được bào chế bằng cách phơi khô, sấy. Đặc tính của thuốc Nam là từ những cây trồng bản đia rất quen thuộc với người Việt Nam. Làm thế nào để phân biệt được thuốc Nam và thuốc Bắc? Hầu hết các loại thuốc này đều được làm từ thảo mộc và nhìn qua thì rất khó phân biệt được? Với người bình thường không thể phân biệt được, chính vì vậy hãy chọn nhưng cơ sở uy tín để khám và bốc thuốc. Vì Thuốc Bắc đắt hơn thuốc Nam nên thuốc Bắc tốt hơn thuốc Nam ? 16.5.2020 Lu Hà
