Truyện Tình Hai Họ Dương Hà cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 23 “Hai ông lão bồn chồn tâm dạ Trực ngôn làm hoa lá xôn xao Bỗng nhiên hạc trắng xuống chào Phút đâu đồng tử mâm đào trên tay“ Đồng tử thường là một thiếu niên khoảng chừng 13 đến 15 tuổi. Thiện Tài đồng tử hay còn gọi là Thiện Tài, là nhân vật chính trong Phẩm Nhập Pháp Giới trong kinh Hoa Nghiêm, đây là phẩm quan trọng và dài nhất của kinh này. Thiện Tài đồng tử xuất hiện trong Phật giáo, Đạo giáo và những câu chuyện dân gian, hầu hết được miêu tả cùng với Long Nữ như là một tiểu đồng hầu cận của Bồ tát Quán Thế Âm. Thiện Tài và Long Nữ xuất hiện cùng với Quán Thế Âm hầu cận bên cạnh Ngọc Hoàng Thượng đế. Thiện Tài đồng tử cũng là nhân vật Hồng Hài Nhi con trai vợ chồng Ngưu Ma Vương và Bà La Sát trong cuốn tiểu thuyết cổ điển hư cấu Tây Du Ký của Ngô Thừa Ân “Bích Phong Đình tới ngay chỗ đó Ăn đào xong sáng tỏ hào quang Xe mây kiệu bạc tán vàng Phướn loan phấp phới rộn ràng nhạc ca Tây Vương Mẫu Hằng Nga lần lượt Bầy tiên nga lả lướt xiêm y Nam Tào Bắc Đẩu cầm kỳ Thái Chân Ngọc Nữ nâng ly rượu hồng“ Tây Vương Mẫu còn gọi là Diêu Trì Kim Mẫu là vị nữ thần trong truyền thuyết Đạo giáo. Ban đầu, Tây Vương Mẫu có diện mạo là một nữ thần già hung dữ, là một vị nữ thần gây tai vạ ở phía Tây, không khác gì một quái vật. Về sau, sự nổi lên của Đạo giáo và các truyền thuyết dần biến Tây Vương Mẫu thành một nữ thần hiền từ, vị thế của bà từ đó trở thành một trong những nữ thần tối cao và tiêu biểu nhất trong nhiều hệ thống tín ngưỡng Đông Á. Bà thông thường được hình dung là một bà già hiền lành, sống ở tại núi Côn Lôn thuộc phía Tây, trong vườn của bà có trồng bàn đào là giống đào tiên, ăn vào trẻ mãi không gìa. Hằng Nga còn gọi Thường Nga. Việt Nam quen gọi Chị Hằng, là một nữ thần Mặt Trăng, có thể xem là một trong những nữ thần nổi tiếng nhất trong các truyện thần thoại Đông Á. Phần lớn truyền thuyết đều hình dung nàng có một dung mạo xinh đẹp phi phàm và đều gắn liền với tình duyên cùng Hậu Nghệ, một vị anh hùng huyền thoại thời cổ, người được cho là đã bắn rụng 9 mặt trời để giúp dân chúng. Về sau nàng được Tây Vương Mẫu tặng thuốc trường sinh, song do hiệu lực của thuốc quá lớn khiến nàng bay lên trời và đến Mặt Trăng, về sau truyền thuyết này được gọi là Hằng Nga bôn nguyệt. Trong văn hóa Việt Nam, Chị Hằng thường được trẻ em Việt Nam nhắc đến như một người bạn của chú Cuội, dựa theo cổ tích Cây đa và Chú Cuội rất nổi tiếng, gắng liền với Tết trung thu. Nam Tào và Bắc Đẩu hai nhân vật này tôi đã giải thích kỹ sự tích khi Châu Kỳ đưa Hà Mậu lên non Tùng Lãnh chốn Thạch Bàn gặp đạo sĩ Lý Trí Nên. Đại để là hai vị thần này được Ngọc hoàng thượng đế phân công giữ sổ sinh tử của muôn loài chúng sinh tạo vật. Thái Chân Ngọc Nữ là những đạo sĩ đã chứng quả đạo hạnh. Dương Quý phi còn gọi là Dương Ngọc Hoàn hay Dương Thái Chân (lsủng phi của Đường Huyền Tông Lý Long Cơ. Trong văn hóa Trung Hoa, bà được xếp vào một trong Tứ đại mỹ nhân của lịch sử Trung Quốc, có sắc đẹp được ví là Tu hoa , khiến hoa thu mình lại vì hổ thẹn. Hận Tình Dương Ngọc Hoàn Và Lý Long Cơ cảm xúc từ Trường Hận Ca của Bạch Cư Dị Võ Hoàng Đế nằm yên linh cữu Đấng chí tôn nội tử lên ngôi Long Cợ sầu cảm xa xôi Nhớ thương Hoàng Hậu nổi trôi bến tình Cao Lực Sĩ một mình chiêu mộ Ra công tìm kiều nữ nhân gian Họ Dương có ả Ngọc Hoàn Xuân xanh vừa chớm đến tuần cập kê Dáng lướt thướt bầu thê giáng thế Hoàng tử phi diễm lệ thu ba Chiếu truyền đạo sĩ tài hoa Ba cung sáu viện nhạt nhòa trúc mai Mạch suối ấm liễu đài băng tuyết Đỉnh Ly Sơn thắm thiết da ngà Phẩm tiên đôi trái mâm nga Trăng vàng sóng sánh mặn mà quý phi Thưa thánh thượng thầm thì oanh yến Động bướm hoa hiển hiện thiên thai Tóc mây lõa xõa mày ngài Trống canh thủng thẳng trâm cài điểm tô Chim cúc trái tha hồ ân ái Buổi thiết triều trễ nải cho qua Bầu tiêu lai láng thềm hoa Lửa tình cuồn cuộn xuýt xoa dạt dào Không có gió lẽ nào hờ hững Cột buồm vua lừng lững ra khơi Gối chăn nghiêng ngả đất trời Rồng mây hừng hực lả lơi sóng trào Vua sủng ái má đào thục nữ Bậc mẫu nghi thiên hạ như ai Họ hàng quyền qúy phát tài Khiến bao cha mẹ mộng hoài cô nương Khói hương khấn cầu mong sinh gái Điệu nghê thường êm ái vũ y Cung đàn sáo đệm lâm ly Phong phanh dải lụa kinh kỳ đèn sao Quân Ngư Dương ào ào vũ bão An Lộc Sơn máu đỏ chiến bào Sục sôi lửa lựu đêm nào Yến oanh dan díu nghẹn ngào giai nhân Phút tan nát mây Tần gió Sở Cả Trường An khốn khổ bi ai Cung Phi thểu não gót hài Mặt hoa ủ rũ phủ đài tang thương Cảnh đế đô thê lương hỗn loạn Đạp lên nhau phách tán hồn kinh Bao nhiêu giận dữ bất bình Bất tuân thánh chỉ gia hình qúy phi Thế là hết lệ chi quả ngọt Đường Minh Hoàng chua xót đắng cay Cúi đầu thảm khốc thương thay Bụi vàng Kiếm Các đọa đày Nga Mi Bóng chiều nhạt đầm đìa nước mắt Dải lụa hồng xiết chặt bi ai Hồn xiêu phách lạc tuyền đài Hoang sơ Ba Thục u hoài Mã Ngôi Mô đất nhỏ núi đồi cỏ dại Tiếng quạ kêu tê tái quân vương Cành vàng lá ngọc gió sương Hận cùng giun dế đêm trường mưa rơi Rồi lên ngựa tả tơi binh tướng Đất Tây Xuyện cảnh tượng hoang tàn Tháng ngày trông đợi hồi loan Lạc Dương trở lại giang san mơ màng Lý Thái Bạch ôm trăng khóc nguyệt Điệu thanh bình hủy diệt thanh danh Nịnh thần kèn cựa tranh dành Dèm pha Phi Yến thôi đành chịu tang Non xanh cỏ biếc hàng mây ngói Vườn Phù Dung nhức nhối dấu yêu Vị Ương Thái Dịch tiêu điều Sen khô mai héo mĩ miều còn đâu Thềm rêu mọc úa sầu cung nữ Tóc bạc phơ tư lự thẫn thờ Canh thâu trằn trọc giấc mơ Màn đêm bao phủ lờ mờ sông Ngân Quan thái giám tay chân run rẩy Thái thượng hoàng lẩy bẩy dung nhan Nỗi niềm tưởng nhớ khóc than Vua tôi nức nở lệ chan dòng dòng Trước thềm điện soi đường đom đóm Sương thu rơi lốm đốm nhành mai Ý sầu trằn trọc đêm dài Âm dương cách trở u hoài canh thâu Mộng chẳng dứt dãi dầu tơ liễu Bóng người xưa yểu điệu hao gày Gối loan lạnh lẽo heo may Châu sa lã chã mặt mày xác xơ Cầm túi gấm bơ phờ ngắm nghía Mùi hương thơm hồng tía hồn say Mả hoang xót lại vật này Lờ mờ hư ảo đắng cay phũ phàng Gió xuân hận bóng nàng phảng phất Áo xiêm y ngây ngất hoa cười Dao đài Quần Ngọc chơi vơi Hỏi nơi cung Hán còn người nào hay Vì thánh thượng có tay thuật sĩ Đất Lâm Cùng gọi quỷ chiêu hồn Cưỡi mậy đạp gió sóng cồn Thiên tào địa phủ bồn chồn tìm đâu Chợt ngoài cõi thần châu mù mịt Gác tiên bồng chi chít cỏ hoa Hiên tây liễu phủ lòa xòa Màn che trướng phủ thượng tòa Thái Chân Tiên nữ bẩm đạo nhân hạ giới Xứ gỉa là khách mới ghé chơi Bồi hồi thốt chẳng ra lời Song Thành Tiểu Ngọc cho mời vào ngay Mặt trông mặt ai hay tình cũ Cơn sóng lòng chan chứa ngất ngây Ai ngờ chén ngọc vơi đầy Phút giây hội ngộ vui vầy là bao Sương móc đọng ruột bào gan héo Khóe hạnh trào muôn nẻo đường mây Hôm nay chàng đã đến đây Nghê thường khúc nhạc canh chầy xót xa Đành từ biệt lầu nga gác phượng Hộp Hoa Điền trân trọng mở ra Vàng dòng nửa mảnh kim thoa Ngọc châu còn một nhạt nhòa khói bay Ôm mặt khóc giãi bày kể lể Cây liền cành mưa bể gió nguồn Cánh chim phấp phới hoàng hôn Ngàn sao chứng dám lệ tuôn đôi hàng ! Lòng sầu hận dở dang ân ái Bụi Tràng An tê tái thê lương Tội tình chi hỡi mỵ nương Hồng nhan bạc mệnh đoạn trường bi ai! * Dương Ngọc Hoàn tức Dương Qúy Phi, từng làm pháp sư gọi là Thái Chân Lý Long Cơ tức vua Đường Huyền Tông hay gọi là Đường Minh Hoàng 5.12.2014 Lu Hà “Bạch Thái Quân cưỡi rồng yến ngự Tôn Ngộ Không thứ tự chư tiên Ô kìa ngài Lý Tri Niên Dương Từ Hà Mậu thôi miên chập chờn“ Bạch Thái Quân chính là Thái Thượng Lão Quân lúc sinh thời cõi phàm trần chính là ngài Lão Tử Lý Nhĩ sau này về trời phái đạo sĩ tu tiên gọi ông là Thái Thượng Lão Quân. Trong thần thoại Đạo giáo, thì Thái Thượng Lão Quân có trước cả trời đất, chính là nguyên khí thời hỗn mang ngưng kết mà thành, chỉ sau Nguyên Thuỷ Thiên Vương mà thôi. Thái Thượng Lão Quân giáng sinh vào đời Chu chính là Lão Tử, viết Đạo Đức Kinh, được Đạo giáo tôn là Giáo chủ, Đạo tổ. Thái Thượng Lão Quân ở tại cung Đâu Suất, tại tầng trời thứ 33. Trong cung Đâu Suất có lò Bát quái là nơi luyện các loại tiên đơn thánh thuỷ để trường sinh bất tử. Tôn Ngộ Không từng là con khỉ đá bướng bỉnh trong tiểu thuyết Tây Du Ký của nhà văn Ngô Thừa Ân tưởng tượng ra là bị nhốt vào lò luyện kim đan của Thái Thượng Lão Quân sức nóng hàng nghìn độ mà không chết, do nó quá tinh khôn nhảy lên nấp ở tầng thông gió và lông mày bị cháy xém ra màu vàng, tạo cho y có đôi mắt lửa con ngươi vàng nhìn thấu được tới nội hình các loài ma quái giả dạng thành người. “Gió vi vu từng cơn hối thúc Tiếng hạc kêu như giục gọi về Hồn đang ngây ngất hương mê Giật mình trời sáng bốn bề thinh không Aó cà sa bềnh bồng tràng hạt Chuỗi mân côi nắm chặt bàn tay A men! thánh giá lạy thày Oai linh Lão Tử ai hay ngỡ ngàng Hà Mậu vẫn mơ màng tiên cảnh Đêm hôm qua thần thánh tỏ bầy Anh tu cũng tiếng làm thầy Theo tôi nhà Phật bấy chầy hư không Phép phù thủy cốt đồng biến hóa Du hồn người mờ lóa thiên nhai Mấy khi bốn bể trần ai Yêu ma ngạ quỷ mãi hoài trêu ngươi Phật chỉ ngồi mỉm cười an lạc Ngắm bông hoa xào xạc mây bay Dòng sông tĩnh lặng ai hay Gương trong tâm Phật mừng thay muôn người Ta thành Phật các ngươi chưa được Xóa u minh ô trược thảnh thơi Đường sang Tây Trúc rạng ngời Niết bàn chính ở lòng người thế gian Vác thánh giá Hòa Lan cầu nguyện Chuông nhà thờ dâng hiến thánh kinh Bâý lâu tượng đá di hình Bảy ngày thấy bữa du minh được gì? Hình cha Tây thầm thì to nhỏ Đàn con chiên bày tỏ lòng thành Hương thơm rảy nước long lanh Bánh mì ban phước mong manh xế chiều Hà Mậu cười anh nhiều lý lẽ Chê đạo tôi ra vẻ Phật nhà Khổ đau trong cõi sa bà Quen ăn đậu phụ mà ra trễ tràng Viêm sỏi thận dở dang sư cụ Nửa đường tu thần trú mãi sao Gà rừng cất tiếng lao xao Khuyên đừng tranh cãi mời vào trong hang“ Đoạn thơ trên tôi viết rất dễ hiểu, thiết nghĩ không cần bình giảng nhiều. 14.3.2020 Lu Hà
